Tarımda esas amaç, kültür arazilerinden mümkün olan en yüksek verimi ve kaliteli ürünü elde etmektir. Bu amaca ulaşmak ise; her şeyden önce toprakların verimliliklerini arttıracak bir dizi kültürel tedbirlerin alınması ile mümkündür.Bitkisel üretimde daha kaliteli daha bol ürün almak için gübre kullanımı önemli bir faktördür.Gübre; bitkinin beslenmesinde, toprağı besin maddeleri bakımından zenginleştirmek için uygulanır.Etkin bir gübreleme yapabilmemiz için de toprağımızdaki mevcut bitki besin maddelerinin cins ve miktarlarını bilmeliyiz ki, yetiştireceğimiz bitkinin ihtiyacı olan gübrelemeyi yapabilelim.
Ekonomik ve faydalı bir gübreleme; toprak analizi sonucuna göre yapılan gübrelemedir. Toprak analizlerinin amacı; topraklarda bulunan bitki besin maddesi miktarlarını tespit suretiyle o topraklarda yetiştirilecek bitkilerin isteği olan gübre cinsini ve miktarını ortaya koymaktır. Toprak analizi yapılmadan tarlaya gübre verilirse şu mahzurlar ortaya çıkabilir:
*Toprağa gereğinden fazla veya az gübre verilebilir,
*Toprağa yanlış cins gübre verilebilir,
*Gübre yanlış bir zaman ve şekilde uygulanabilir.
*Topraklarımızı kirletmemiş oluruz.
Gübreleme yapılmadan önce; hangi gübreden, ne kadar, ne zaman ve nasıl kullanılacağını öğrenmek gerekir.
TOPRAK NUMUNE ALMA ZAMANI
Toprak numunesinin alınması mevsime bağlı olmakla beraber, toprak numunesi ekimden veya gübre kullanılma tarihinden bir buçuk –iki ay önce alınmalıdır. Numune alınırken toprak, numuneyi alanın ayağına bulaşacak kadar ıslak olmadığı gibi, numune alma aletlerine zorluk çıkaracak kadar da kuru olmamalıdır. Donlu ve çamurlu günlerde numune alınmaz.
TOPRAK NUMUNESİNİN ALINMA DERİNLİĞİ
Numune alma derinliği, toprağın sürme ve işleme derinliğine göre değişir. Gübreleme yönünden bizi daha çok, işlenen toprak tabakası ilgilendirir. Gübreleme amacı (Hububat ve Yem Bitkileri) ile alınan numunelerde bu derinlik genellikle; 15-20 cm. dir. Bağ ve meyve bahçelerinden ise; 0-30, 30-60, 60-90 cm derinliklerinden ayrı ayrı karışık (kompoze) toprak numuneleri alınmalıdır.
TOPRAK NUMUNESİNİN ALINMASININ SAKINCALI OLDUGU YERLER
Daha öncede belirtildiği gibi toprak numuneler tarlayı temsil edebilen belirli yerlerden alınmalıdır. Toprak numunesi almak için uygun olmayan yerlerden numune alındığı takdirde, bu numunelerden elde edilecek analiz sonuçları yanlış işlemlere sebep olur.,
Numune almaya uygun olmayan yerler:
-Harman yeri veya hayvan yatmış yerler
-Önceden gübre yığılmış yerler
-Sap kök veya yabani otların yığın halinde yakıldığı yerler
-Hayvan gübresinin bulunduğu yerler
-Tarlanın tümsek veya su birikmesi olan çukur noktalar
-Dere, orman, su arkı ve yollara yakın arazi kısımları
-Binalara yakın alanlar -Sıraya ekim yapılan yerlerde sıra üstleri
-Su biriken kısımlar , akarsu ve sel başmış yerler.
TOPRAK NUMUNELERİNİN ALINMASI
Toprak örneklerinin alınmasında hiç bir zorluk yoktur. Hatırlanması gerekli en önemli husus alınacak toprak örneğinin alındığı tarlayı gereğince temsil edebilir olmasının sağlanmasıdır.
*HER ÖRNEKLEME BÖLÜMÜNÜN 8-11 AYRI NOKTASINDAN TOPRAK ÖRNEKLERİ ALINARAK BİR KAPTA TOPLANIR.
*HER NOKTADAN ÖRNEK ALMAK İÇİN V ŞEKLİNDE 0-30 cm DERİNLİĞİNDE BİR ÇUKUR AÇILIR. BU *ÇUKURUN BİR YÜZEYİNDEN 1-3 cm KALINLIĞINDA TOPRAK DİLİMİ ALINARAK KABA KONUR.
*TARLADA ZİK ZAKLI YÜRÜNEREK 8-11 NOKTADAN BU ŞEKİLDE ÖRNEK ALINIR. HER NOKTADAN ALINAN TOPRAK MİKTARININ AYNI OLMASI GEREKİR.
*BAHÇELERDEN TOPRAK ÖRNEĞİ ALMADA, ÖRNEKLER AĞACIN TAÇ İZDÜŞÜMÜNDEN ALINIR. BAHÇELERDEN ÖRNEKLEME 0-30 VE 30-60 cm DERİNLİKLERİNDEN AYRI AYRI YAPILIR.
*KAP İÇERİSİNDE 8-11 NOKTADAN ALINAN TOPRAK İYİCE KARIŞTIRILIR, KÖKLER, YAPRAKLAR VE ÇAKIL GİBİ MADDELER ATILIR, İRİ TOPRAK PARÇALARI EZİLİR. BU KARIŞIMDAN 0,5-1 KİLO TOPRAK ALINARAK TEMİZ BİR TORBAYA KONUR. ETİKET YAZILIR, ETİKETE TARLA SAHİBİNİN ADI, KÖYÜ VE MEVKİİ YAZILIR VE TORBA İÇİNE KONUR.
Örnekleme Alanının Büyüklüğü:
1- Arazi Çok Homojen Yapıda ise : En fazla 40-60 da.
2- Homojen Değil İse: En fazla 20-40 da.
Örnekleme Zamanı: Arazinin;
1- Islaklığına,
2- Don Durumuna,
3- Kuruluğuna,
4- Ekim ve Gübre Uygulama Zamanına Tespit edilen sahadan genişlik durumuna;
göre en az 10 en fazla 20 noktadan numune alınmalıdır. Numunenin alınacağı noktalar yukarıda gösterildiği gibi işaretlenmelidir. Toprak numunesi alınırken V harfi şeklinde bir çukur kazılır. Sonra çukurun düzgün yüzeyinden 3-4 cm kalınlığında 18-20 cm boyunda bir toprak dilimi alınır.
NUMUNELERİN LABORATUARA GÖNDERİLMESİ
Karışık toprak numunesinin alındığı her değişik tarla veya kısımlar için kurşun kalem ile “Bilgi kağıdı” doldurularak numune torbasının içine konur. Ayrıca numune torbasının ağzına bir de etiket bağlanır. Aynı etiketin bir örneği de torbanın içine konur. Bu şekilde hazırlanan toprak numunesi en yakın toprak analiz laboratuarına bizzat çiftçi veya Tarım İl veya İlçe Müdürlükleri kanalıyla gönderilebilir. Bu etikette aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
-İli , İlçesi , Köyü -Tarla sahibini Adı-Soyadı -Arazinin bulunduğu mevkii ve alanı (da) -Bir önceki yıl ekilen bitki -Ekilecek olan bitki -Numunenin alındığı tarih
-Arazinin sulu veya kuru olduğu Bütün dünyada olduğu gibi yurdumuzun çeşitli bölgelerinde yapılan araştırmalarda gübreleme ile genellikle % 50 ‘nin üzerinde verim artışı sağlanabileceğini göstermektedir.Bu artış bazı ürünlerde % 80’nin üzerine çıkmaktadır.
Tarımda esas amaç, kültür arazilerinden mümkün olan en yüksek verimi ve kaliteli ürünü elde etmektir. Bu amaca ulaşmak ise; her şeyden önce toprakların verimliliklerini arttıracak bir dizi kültürel tedbirlerin alınması ile mümkündür.Bitkisel üretimde daha kaliteli daha bol etarım.net ürün almak için gübre kullanımı önemli bir faktördür.Gübre; bitkinin beslenmesinde, toprağı besin maddeleri bakımından zenginleştirmek için uygulanır.Etkin bir gübreleme yapabilmemiz için de toprağımızdaki mevcut bitki besin maddelerinin cins ve miktarlarını bilmeliyiz ki, yetiştireceğimiz bitkinin ihtiyacı olan gübrelemeyi yapabilelim.
Ekonomik ve faydalı bir gübreleme; toprak analizi sonucuna göre yapılan gübrelemedir. Toprak analizlerinin amacı; topraklarda bulunan bitki besin maddesi miktarlarını tespit suretiyle o topraklarda yetiştirilecek bitkilerin isteği olan gübre cinsini ve miktarını ortaya koymaktır. Toprak analizi yapılmadan tarlaya gübre verilirse şu mahzurlar ortaya çıkabilir:
*Toprağa gereğinden fazla veya az gübre verilebilir,
*Toprağa yanlış cins gübre verilebilir,
*Gübre yanlış bir zaman ve şekilde uygulanabilir.
*Topraklarımızı kirletmemiş oluruz.
Gübreleme yapılmadan önce; hangi gübreden, ne kadar, ne zaman ve nasıl kullanılacağını öğrenmek gerekir.
TOPRAK NUMUNE ALMA ZAMANI
Toprak numunesinin alınması mevsime bağlı olmakla beraber, toprak numunesi ekimden veya gübre kullanılma tarihinden bir buçuk –iki ay önce alınmalıdır. Numune alınırken toprak, numuneyi alanın ayağına bulaşacak kadar ıslak olmadığı gibi, numune alma aletlerine zorluk çıkaracak kadar da kuru olmamalıdır. Donlu ve çamurlu günlerde numune alınmaz.
TOPRAK NUMUNESİNİN ALINMA DERİNLİĞİ
Numune alma derinliği, toprağın sürme ve işleme derinliğine göre değişir. Gübreleme yönünden bizi daha çok, işlenen toprak tabakası ilgilendirir. Gübreleme amacı (Hububat ve Yem Bitkileri) ile alınan numunelerde bu derinlik genellikle; 15-20 cm. dir. Bağ ve meyve bahçelerinden ise; 0-30, 30-60, 60-90 cm derinliklerinden ayrı ayrı karışık (kompoze) toprak numuneleri alınmalıdır.
TOPRAK NUMUNESİNİN ALINMASININ SAKINCALI OLDUGU YERLER
Daha öncede belirtildiği gibi toprak numuneler tarlayı temsil edebilen belirli yerlerden alınmalıdır. Toprak numunesi almak için uygun olmayan yerlerden numune alındığı takdirde, bu numunelerden elde edilecek analiz sonuçları yanlış işlemlere sebep olur.,
Numune almaya uygun olmayan yerler:
-Harman yeri veya hayvan yatmış yerler
-Önceden gübre yığılmış yerler
-Sap kök veya yabani otların yığın halinde yakıldığı yerler
-Hayvan gübresinin etarım.net bulunduğu yerler
-Tarlanın tümsek veya su birikmesi olan çukur noktalar
-Dere, orman, su arkı ve yollara yakın arazi kısımları
-Binalara yakın alanlar -Sıraya ekim yapılan yerlerde sıra üstleri
-Su biriken kısımlar , akarsu ve sel başmış yerler.
TOPRAK NUMUNELERİNİN ALINMASI
Toprak örneklerinin alınmasında hiç bir zorluk yoktur. Hatırlanması gerekli en önemli husus alınacak toprak örneğinin alındığı tarlayı gereğince temsil edebilir olmasının sağlanmasıdır.
*HER ÖRNEKLEME BÖLÜMÜNÜN 8-11 AYRI NOKTASINDAN TOPRAK ÖRNEKLERİ ALINARAK BİR KAPTA TOPLANIR.
*HER NOKTADAN ÖRNEK ALMAK İÇİN V ŞEKLİNDE 0-30 cm DERİNLİĞİNDE BİR ÇUKUR AÇILIR. BU *ÇUKURUN BİR YÜZEYİNDEN 1-3 cm KALINLIĞINDA TOPRAK DİLİMİ ALINARAK KABA KONUR.
*TARLADA ZİK ZAKLI YÜRÜNEREK 8-11 NOKTADAN BU ŞEKİLDE ÖRNEK ALINIR. HER NOKTADAN ALINAN TOPRAK MİKTARININ AYNI OLMASI GEREKİR.
*BAHÇELERDEN TOPRAK ÖRNEĞİ ALMADA, ÖRNEKLER AĞACIN TAÇ İZDÜŞÜMÜNDEN ALINIR. BAHÇELERDEN ÖRNEKLEME 0-30 VE 30-60 cm DERİNLİKLERİNDEN AYRI AYRI YAPILIR.
*KAP İÇERİSİNDE 8-11 NOKTADAN ALINAN TOPRAK İYİCE KARIŞTIRILIR, KÖKLER, YAPRAKLAR VE ÇAKIL GİBİ MADDELER ATILIR, İRİ TOPRAK PARÇALARI EZİLİR. BU KARIŞIMDAN 0,5-1 KİLO TOPRAK ALINARAK TEMİZ BİR TORBAYA KONUR. ETİKET YAZILIR, ETİKETE TARLA SAHİBİNİN ADI, KÖYÜ VE MEVKİİ YAZILIR VE TORBA İÇİNE KONUR.
Örnekleme Alanının Büyüklüğü:
1- Arazi Çok Homojen Yapıda ise : En fazla 40-60 da.
2- Homojen Değil İse: En fazla 20-40 da.
Örnekleme Zamanı: Arazinin;
1- Islaklığına,
2- Don Durumuna,
3- Kuruluğuna,
4- Ekim ve Gübre Uygulama Zamanına Tespit edilen sahadan genişlik durumuna;
göre en az 10 en fazla 20 noktadan numune alınmalıdır. Numunenin alınacağı noktalar yukarıda gösterildiği gibi işaretlenmelidir. Toprak numunesi alınırken V harfi şeklinde etarım.net bir çukur kazılır. Sonra çukurun düzgün yüzeyinden 3-4 cm kalınlığında 18-20 cm boyunda bir toprak dilimi alınır.
NUMUNELERİN LABORATUARA GÖNDERİLMESİ
Karışık toprak numunesinin alındığı her değişik tarla veya kısımlar için kurşun kalem ile “Bilgi kağıdı” doldurularak numune torbasının içine konur. Ayrıca numune torbasının ağzına bir de etiket bağlanır. Aynı etiketin bir örneği de torbanın içine konur. Bu şekilde hazırlanan toprak numunesi en yakın toprak analiz laboratuarına bizzat çiftçi veya Tarım İl veya İlçe Müdürlükleri kanalıyla gönderilebilir. Bu etikette aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır: -İli , İlçesi , Köyü -Tarla sahibini Adı-Soyadı -Arazinin bulunduğu mevkii ve alanı (da) -Bir önceki yıl ekilen bitki -Ekilecek olan bitki -Numunenin alındığı tarih -Arazinin sulu veya kuru olduğu Bütün dünyada olduğu gibi yurdumuzun çeşitli bölgelerinde yapılan araştırmalarda gübreleme ile genellikle % 50 ‘nin üzerinde verim artışı sağlanabileceğini göstermektedir.Bu artış bazı ürünlerde % 80’nin üzerine çıkmaktadır.
