Ankara Üniversitesi (AÜ) Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Çolak, kurbanlık alımına giderken götürülecek mezura veya şerit metreyle hayvanın ön ayaklarının hemen arkasından göğsünün sırtına kadar çepeçevre ölçülerek tahmin cetvelindeki canlı ağırlık değeriyle eşleştirilebileceğini, bu canlı ağırlığın yaklaşık yüzde 55-65’inin de hayvandan elde edilecek gövde et miktarını vereceğini bildirdi.
Prof. Dr. Çolak, Kurban Bayramı öncesi vatandaşlara kurbanlık seçimine yönelik uyarılarda bulundu.
Vatandaşların kurbanlık alırken en önemli sorunu kilogram tespitinde yaşadıklarını ifade eden Çolak, bu konuda çok az yanılma payı ile kilo tahmini yapmaya uygun bir teknik bulunduğunu belirtti. Bu teknikte büyükbaş hayvanın göğüs çevresine göre ağırlık tahmini yapılabildiğine işaret eden Çolak, bu tekniğin özellikle Siyah Alaca, Esmer ve Simental ırklarıyla bunların melezlerinde kullanılabildiğini, kurbanlık hayvanların yaklaşık yüzde 75’inin de kültür ırkları ve bunların melezlerinden oluştuğunu bildirdi.
Prof. Dr. Çolak, kilogram tespiti yapılabilmesi için kurbanlık alımına giderken mezura taşınması gerektiğini belirterek, “Mezura veya şerit metreyle hayvanın ön ayaklarının hemen arkasından göğsü sırtına kadar çepeçevre ölçülmeli. Bu ölçümün santimetre cinsinden sonucu, tahmin cetvelindeki canlı ağırlık değeriyle eşleştirilir. Bu canlı ağırlığın yaklaşık yüzde 55-65’i hayvandan elde edilecek gövde et miktarını verir” diye konuştu.
Büyükbaş hayvanlarda göğüs çevresine göre ağırlık tahmin cetveli şöyle:
Göğüs çevresi (cm) Canlı ağırlık (kg)
65 35
70 40
75 45
81 51
106 107
110 119
115 135
120 150
146 249-268
150 272-291
155 303-328
160 330-356
191 568-618
195 608-656
200 649-701
206 710-767
“Gözleri canlı, burnu nemli ve parlak olmalı”
Doğru kurban seçimi yapılamaması durumunda maddi kayıplara uğranılabileceğine işaret eden Çolak, kurbanlığın yeteri kadar besili olup olmadığını anlamanın en pratik yolunun hayvanın bel, döş ve kuyruk sokumunun elle kontrolünden geçtiğini anlattı.
Sağlıklı kurbanlık hayvanın bel bölgesinin dolgun olması gerektiğini, hayvanın bakışlarının ve gözlerinin canlı, derisinin elastik, tüylerinin ise parlak olması gerektiğini bildiren Çolak, şunları kaydetti:
“Canlı kilo ile hayvanın kilosunda yüzde 5-8 arasında tokluk firesi düşülmeli. Çünkü besiciler tok olarak satış yapıyorlar. Büyükbaş hayvanların kulaklarında mutlaka küpe, menşei belgesi ve veteriner sağlık raporu olmalı. Kurban için erkek hayvan tercih edilmeli. Küçükbaşların 1 yaşında, sığır ve mandaların 2, develerin ise 5 yaşında olması gerekiyor. Kurbanlık hayvanın burnunun üstü kuru ve çatlak değil, nemli ve parlak olmalı. Ayrıca fiziki bir kusur olması da kurban etmeye engel teşkil eder. Eğer dişi hayvan kurban edilecekse memelerinde çatlak ve kızarıklık olmamalı, bu tür durumlar enfeksiyon belirtisidir.”