Eskişehir’deki Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Biyoteknoloji Laboratuvarında, adeta insanların parmak izi gibi buğday çeşitlerinin de izleri alınıyor. Böylelikle hem saf ürün elde edilmesi sağlanıyor hem de karışık tohum sorunlarına çözüm bulunuyor.
Enstitünün Bioteknoloji Bölüm Başkanı Özcan Yorgancılar, çeşitlerin ıslahını gerçekleştirip en iyi, saf ve temiz ürünler ettiklerini söyledi. Çeşitlerin saf olması için ürünlerden DNA örnekleri alındığını belirten Yorgancılar, bitkilerde genetik çalışmalar yaptıklarının ve dayanıklılık, hastalık gibi etkenler konusunda çözüm ürettiklerinin altını çizdi.
Yorgancılar, sayısı 450′yi bulan tohum çeşitlerinin birbirine çok benzediğini söyleyerek, “Bunları kolay kolay ayırt edemiyorsunuz. İnsanların nasıl parmak izi varsa bitkilerin de ‘parmak izi’ var. Tek başaktan bunların proteinlerini izole ederek ‘parmak izleri’ni rahatlıkla çıkarabiliyoruz. Bitkilerin ‘parmak izi’ni çıkarmamızdaki amaç; çeşitler, hatlar ya da aday olacaklar, hepsi birbirine çok benzemekte. Dış görünüşleri birbirine benziyor fakat genetik olarak farklılığı anlamak güç. Bunlara DNA ve protein bazında baktığınızda kesinlikle ayırt edebiliyorsunuz. Özel laboratuvarlarda titiz çalışma sonucu bunu yapıyoruz. Çok yararlı olan bu sistemle saf bir tohum elde ediyorsunuz. Ürettiğiniz bir çeşidi başkaları sahiplenebilir fakat bunun ‘parmak izi’ni çıkardığınız zaman çeşidin size ait olduğu kanıtlanır. Kimse sizin ürününüzü sahiplenemez. Karışık tohum sorunlarına ‘parmak izi’ sistemiyle çözüm bulunuyor” şeklinde konuştu.
“Tarladan aldığımız başakları numaralandırarak işleme başlıyor ve belirli aşamalardan geçiriyoruz” diyen Yorgancılar, buğday danesinin proteinini izole ettiklerini bildirdi. Daha sonra bunu belli aşamalardan geçirdikleri anlatan Yorgancılar, “Tohumun içindeki depo proteinlerinden yola çıkarak bir sistem dahilinde bunu yapıyoruz. Her bir danenin ‘parmak izi’, nereye giderseniz gidin, bu çeşidi ya da hattı nereye götürürseniz götürün bant deseni verir. Her çeşidin her biri farklıdır. Çeşidin karışık olup olmadığını ya da o çeşidin bize ait olup olmadığını veya çiftçiye doğru çeşit verilip verilmediğini bu şekilde ispat edebilirsiniz” açıklamasında bulundu.
Kaynak: Tarla Sera