Son 6 yılda yüzde 40’ın üzerinde üretim kaybı yaşayan çilek üreticileri, Bursa Valiliği’nin bu yılı çilek ve kiraz yılı ilan etmesi üzerine harekete geçti. Üreticiler, devlet desteği ile ürünün değer kazanmasını bekliyor.
BURSA – Yaşlı fideler nedeniyle verimlilk sorunları yaşanan Bursa’nın ünlü Uludağ çileği, valilik desteği ile yeniden öne çıkmaya hazırlanıyor. Üreticiler artık pazar sorunu da yaşayan Uludağ çileğinin ticari olarak canlanması açısından bu yılın Bursa Valiliği tarafından kiraz, çilek ve ipekböceği yılı ilan edilmesinin bir şans olduğu düşüncesinde.
Bursa’nın Türkiye’deki çilek üretim alanlarında ilk sıralarda geldiğini hatırlatan Bursa Valisi Yardımcısı Ahmet Hamdi Usta, Uludağ Çileği diye adlandırılan tioga türü ürünün Bursa ihracatındaki yerine vurgu yaptı. Bursa Valiliği olarak tarımsal alanda pek çok proje geliştirdiklerine değinen Usta, dağ köylerinde uzun yıllardır aynı fidelerin kullanılması nedeniyle büyük ölçüde verimsizliğin yaşandığını belirtti. Usta, “Fidelerdeki verimsizliğin yanı sıra pazar payının azalması da büyük bir sorun. Bu problemin giderek büyümesindeki en büyük sebep ise konunun, aktörleri tarafından masaya yatırılmaması” dedi. Bursa Valiliği olarak her yılı bir tarım ürünü yılı belirlediklerini hatırlatan Ahmet Hamdi Usta, bu yılın valilik tarafından kiraz, çilek ve ipekböceği yılı ilan edildiğini ifade etti.
Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Bursa Şubesi Gıda-Tarım Sektör Kurulu Başkanı Burhan Sayılgan ise, Türkiye’deki çilek üretiminin artmasına karşın Bursa’da Uludağ çileğindeki gerilemenin endişe verici boyuta ulaştığını ifade ederek, “Üretim kaybında yaşanan düşüşün temel sebepleri yaşlı çilek fideleri. Bu işin çözümü hiç zor değil. Yeter ki biz bir masa etrafında bir araya gelelim. Yaptığımız tespitlerden gördüğümüz kadarıyla Uludağ çileğinin yetiştirildiği bölgedeki çilek fideleri, çok yorulmuş ve yaşları oldukça ilerlemiş durumda. Bu fidelerin yenilenmesi için destekleme şart. Bu yenilemede gerek ilgili bakanlığın Bursa temsilciliği, gerek Bursa Valiliği, gerekse de UİB ve MÜSİAD ortak hareket etmelidir” diye konuştu.
Yeni fide dikimine öncülük edilmeli
2000 yılı öncesinde Türkiye’den 23 bin ton civarı çilek ihraç edildiğini ve bunun tamamına yakının Bursa’dan karşılandığını ifade eden Martaş Gıda Sanayi Ticari Müdürü Ufuk Acar ise, “Çin, İspanya ve Fas’ın çilek üretimine başlaması ile Bursa, çilekte geri adım attı. Devletin desteğini çekmesi, fabrikaların kapanması ile yalnızca köylünün kontrolüne bırakılan bu değer, 23 bin tonluk üretimden 8 bin tona kadar düştü. Buradaki çilek ihmal edilince, Anamur bölgesinde sofralık çilek üretimi arttı. Ancak hiçbir sofralık çilek dağ çileği gibi değil.Güneyde fide dışarıdan getirilir. Bir süre soğuk depoda tutulur ve bitkiye kış iklimi yaşatılır. Sonrasında da toprağa ekilir ve fide aynı yıl çilek verir. 2’inci yıl yine aynı işlem yapılır. Birkaç yıl sonra ise aynı soğuk depoda bekletme ile kazanılan yeni filizler ekilir. Türkiye’de ise bitkiler 30- 40 yıllık filizler oluyor. Dolayısıyla güneyde 1 dönümlük alandan yaklaşık 7 ton verim alınırken bizim köylümüz dönüm başına en fazla 700 kilo mahsul alıyor. Çileğimiz gittikçe değer kaybediyor, köylü de çilek dikiminden vazgeçiyor. Devlet desteği ve teşviklerle yeni fidelerin dikilmesine öncülük edilmesini bekliyoruz.”
Çileğin narin yapısına dikkat edilmesi gerekiyor
*Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (UYMSİB) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Salih Çalı Üretimi sekteye uğratan sorunların başında teknik yetersizlik geliyor. Yetiştiricilikten gelen sorunların çözüme kavuşturulması gerekli. Çileğin narin yapısına dikkat edilmesi gerekiyor. Birlik olarak Türk yaş meyve ve sebze ürünlerini dünya pazarlarına açmayı hedefliyoruz. AB ve Ortadoğu ülkelerinde yaşanan istikrarsızlık yüzünden yönünü ABD, Japonya, Çin gibi ülkelere çeviren yaş meyve ve sebzecileri Türkiye ile Çin arasında imzalanan “Gıda Güvenliğine İlişkin Mutabakat Zaptı” umutlandırdı. Uzak Doğu’ya meyve ihracatını geliştirme komitesi kurduk, 10 yıldır da faaliyetleri sürüyor. Uzun çalışmalarımız sonucunda Japonya’ya greyfurt ihraç etme izni almayı başardık. Limon ve kiraz için de 1-2 yıl içinde izin alacağız. Çin’e özellikle kiraz, narenciye, siyah incir, nar, zeytin, üzüm gibi ürünlerin ihracatını yapabiliriz”diye konuştu.
haber46