Gerçekten de geçmiş yıllarda tütün ekiminin en fazla yapıldığı Adıyaman’da bir çok kişinin temel geçim kapısı tütün idi. Adıyaman tütün üretiminin azaltılmasıyla birlikte, tarım kesimi ciddi anlamda sıkıntı yaşıyor. Özellikle sulu tarımdan tam anlamıyla istifade edilememesinden dolayı da, önemli bir nüfus mevsimlik tarım işçisi, yani ırgat olarak çevre illere gidiyor.
Adıyaman Çelikhan’dan okurumuz Mehmet Aloğlu “Benim gibi Çelikhanlı binlerce kişi yılarca tekele tütün götürdü. Doğal olarak sigortalı olmamız lazım. Tekel genel müdürlüğüne yazı yazdık cevap geldi. Kimine 3,4,5,6…. yıl çıkmış. Bu konu hakkında bize yardımcı olursanız bir ilçenin mağduriyetini gidermiş olursunuz” diyor.
Gerçekten de geçmiş yıllarda tütün ekiminin en fazla yapıldığı Adıyaman’da bir çok kişinin temel geçim kapısı tütün idi. Adıyaman tütün üretiminin azaltılmasıyla birlikte, tarım kesimi ciddi anlamda sıkıntı yaşıyor. Özellikle sulu tarımdan tam anlamıyla istifade edilememesinden dolayı da, önemli bir nüfus mevsimlik tarım işçisi, yani ırgat olarak çevre illere gidiyor.
Yokluğun, yoksulluğun, çaresizliğin sonucu ırgat kamyonunda çıkılan bu gurbetten bir yılın nafakasını çıkarmak için canla başla çalışır Adıyaman’lı. Adana’da, Malatya’da, Ordu’da, Giresun’dadır… Bir bakarsınız pamuk tarlasında, bir bakarsınız kayısı bahçesinde ya da fındık toplar. Alın teridir geçim kapısı. Yoksulluğa inat onuruyla yaşar, derdini suya yazar… Sulu tarıma bağlamıştır ümidini ama, halen sulu tarıma kavuşamamıştır.
İşte, okurumuzun bir ilçenin mağduriyetinden kastettiği de budur. İş, aş derdine bir çare, bir umut ışığıdır aranan. Her ailede bir emekli olması belki yoksulluktan bir çıkış olabilir.
Daha önce de çiftçilerin emeklilik fırsatından bahsetmiştim. Ancak konu yüzbinlerce Güneydoğulu, Egeli, Karadenizli, Trakyalı, Anadolu’nun her bir köşesinde yaşam mücadelesi veren çiftçiye umut olabileceğinden yeniden yazıyorum.
Torba kanunla çiftçiye getirilen bu haktan ne kadar çok vatandaşımız yararlanırsa, o kadar iyi olacak. Tekel, Fiskobirlik, Çukobirlik, Trakya Birlik gibi kurum ve kuruluşlara ürün satan çiftçilerin, ürün bedellerinden yüzde 1-3 oranında Bağ-Kur tevkifatı yapılmıştı. İşte bu şekilde tevkifat yapılanların emekli olabilmelerine imkan tanıyacak bir düzenleme var. Başta Adıyaman olmak üzere, geçmiş yıllarda satmış oldukları tarım ürünlerinden tarım tevkifatı yapılan çiftçiler de torba kanundan yararlanarak emeklilik hakkına sahip olabilecek. Tarım Tevkifatı uygulamasında;
1. Tevkifat yapılmış olan,
2. Tevkifatı yapan kamu/özel kuruluşlarca yapılan tevkifat SGK (zamanında Bağ-Kur) hesaplarına intikal ettirilmiş olacak.
Bu durumda olan bir kişi, yani 1994 yılından bu yana herhangi bir tarihte tarımsal ürün teslim etmiş ve kendisinden kesinti yapılmış olan çiftçiler, kendisinden yapılan bu kesinti Bağ-Kur’a intikal ettirilmişse makbuz tarihini takip eden aybaşından o yılın sonuna kadar sigortalılık süresi kazanmaktadır.
Örneğin; Adıyaman Tekel’e vermiş olduğu tütün karşılığında 20.04.1999 tarihinde Tekel’den 100.000.000 lira alması gereken bir vatandaştan 1.000.000 lira kesilerek kendisine 99.000.000 lira ödenmesi halinde;
a) Bu kişinin bu makbuz dışında elinde belgesi/dekontu/makbuzu yoksa, ziraat odası, il İlçe tarım müdürlüklerinde çiftçi kaydı veya kooperatiflerde üyeliği, o da yoksa sadece 01.05.1999-31.12.1999 tarihleri arası sigortalılık süresi kazanacaktır.
b) Aynı kişinin 1999’dan bu yana ziraat odası, il İlçe tarım müdürlüklerinde çiftçi kaydı veya kooperatiflerde üyeliği olduğunu da varsayarsak bu kişi 01.05.1999’dan buyana sigortalılık süresi kazanacaktır.
c) Aynı kişinin 1999-2000 yılları arasında elinde tevkifatı gösterir makbuz var, ancak ziraat odası, il İlçe tarım müdürlüklerinde çiftçi kaydı veya kooperatiflerde üyeliği yoksa 01.05.1999-31.12.2000 tarihleri arası sigortalılık kazanacaktır.
Dolayısıyla çeşitli özel ve kamu kurumlarına sattıkları ürünlerden Bağ-Kur kesintisi yapılan kişiler bu sürelere ait primlerin farklarını, torba kanunla ödeyerek yaşlarını ve günlerini tamamlamış iseler emekli aylığına hak kazanabilmektedir. Bu kapsamdaki okurlarımızın Adıyaman SGK İl Müdürlüğü’ne başvurması halinde torba kanundan yararlanmaları mümkün olacaktır.
Kaynak: Haber7