Enterotoksemi Hastalığı Nedeni :
Çelertme, Ot, Yaprak, Yumuşak Böbrek Hastalığı, Bağırsak Zehirlenmesi olarak da bilinir. Çeşitli tipleri vardır. Tip B kuzularda, tip C-D koyunlarda hastalık yapar. Koyun yetiştiriciliğinde yüksek düzeyde ölümler yapar.
Enterotoksemi Hastalığı Belirtileri :
Enterotoksemili kuzular 1-14 günlük iken ishalden kısa zamanda ölürler. Koyunlarda ise belirtileri daha tipiktir. Sağlıklı gözüken hayvanlarda ani sıçramalar ve titremeler gözlenir, aniden düşer ve ölür. Ölen hayvanların mide ve bağırsaklarında kan oturmalarına rastlanır.
Enterotoksemi Hastalığı Tedavi Yoları/ Sağaltım :
Enterotoksemiyle savaşım iki amaca yönelik olarak yapılır. Birincisi hastalığın oluşmasında rol oynayan etmenleri ortadan kaldırmaktır. İkincisi ise aşılatmaktır.
Savaşım esasları şöyle sıralanabilir:
1. Süt kuzularırını ilk dönemlerinde emzirme işlemi denetim altında tutulmalı, emzirme azar azar yapılmalı ve sık olmalıdır.
2. Koyunlar meraya sabahın erken saatlarında aç karnına salınmamalıdır.
3. Soğuk ve kırağılı havalarda meraya çıkarmamalı, en azından kırağının çözülmesi beklenmelidir.
4. Koyunlara küflü ve bozuk yemler verilmemelidir.
5. Hastalık çıktığı zaman yoğun yemler azaltılmalı, kaba yemler daha çok verilmelidir.
6. İç asalaklara karşı etkin ve düzenli bir savaşım uygulanmalıdır.
7. Aşılama yurdumuz koşullarında enterotoksemiye karşı savaşımın temel ve en etkili aracıdır.
Enterotoksemi aşısı, mevsimlere geçişte, yem değişikliklerine başlamadan önce, besiye alınan hayvanlara besi öncesinde yapılır.
Aşı, koyunlara dirsek gerisi ve deri altı olarak iki defada (birinci 2 cm ikincisi 1 cm) yapılır. Kuzulara ise 21 gün ara ile 1 cm olarak iki defada yapılır. İkinci aşılamadan 6 ay sonra 2 cm aşılama ile bir yıllık bağışıklık sağlanır.