Düzce Üniversitesi’nde fındık bahçelerinde ciddi kayıplara yol açan Amerikan beyaz kelebeğine karşı faydalı böcek üretildi.
Fındık denildiğinde dünyada akla ilk gelen ülke olan Türkiye, marka değerindeki bu tarım ürününde bir düşüş trendi içinde. Hem saha hem de piyasa temelli pek çok sorunun iç içe geçtiği fındıkta üreticilerin mücadele ettiği cephelere birkaç yıldır bir yenisi eklendi: Hyphantria cunea, nam-ı diğer; Amerikan beyaz kelebeği.
Doğu Karadeniz’den Ege’ye kadar yayıldı
2010’larda öncelikle fındık üretiminin kalbinin attığı Doğu Karadeniz’de adını bahçelerde yarattığı kayıplarla duyuran bu zararlı geçtiğimiz yıl itibariyle bölgenin en batısına, Sakarya bölgesine kadar ulaştı. Fındığın yanı sıra elma, kiraz, ceviz gibi farklı meyve ağaçlarının da yapraklarını yiyerek zarara yol açan böceğe karşı yeni umut ise Düzce’den geldi.
Düzce Üniversitesi Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi’nden akademisyenler, Marmara ve Ege bölgesinde de görülmeye başlayan Amerikan beyaz kelebeğiyle etkili bir mücadele için 3 yıldır yürüttükleri çalışmada önemli bir sonuç elde etti. Laboratuvar ortamında üretilen faydalı böcekleri zararlının karşısına çıkaran araştırmacılar kelebeğin çoğalmasını önlemeyi başardı.
Zararlının yumurtalarını etkisiz hale getiriyor
Fındık bahçelerine salınımı yapılan faydalı böceklerin zararlının popülasyonunu bir ölçüde kırdığını söyleyen fakülte dekanı Prof. Dr. Sevcan Öztemiz, “Ürettiğimiz bu yumurta parazitoidi Amerikan beyaz kelebeğinin yumurtalarını parazitleyerek tırtılların çıkışını engelliyor. Bu tamamen doğal bir yöntem, çevreye ve insan sağlığına olumsuz bir etkisi bulunmuyor” diyor.
Toplu mücadele yapmak gerekli
Amerikan beyaz kelebeğinin birden fazla kültür bitkisiyle beslenen bir canlı olduğunu hatırlatan Öztemiz, zararlıdan mustarip üreticilerin bahçelerini her gün kontrol etmesi gerektiğini söylüyor. Öztemiz, “Mücadelede zaman ve uygulama şekli çok önemli. Bir kelebek gördükten sonra hemen mücadeleye başlamak doğru değil. Toplu mücadele yapmakta yarar var” uyarısında bulunuyor.