Soğuk kış aylarının vazgeçilmez içeceği salep, lezzetinin yanı sıra vücudun dengesini kuran bir özelliğe de sahip. Salep, bağırsak rahatsızlıklarına, soğuk algınlıklarına ve öksürüğe karşı etkileri halk arasında çok eski dönemlerden beri biliniyor. Bu içecek ülkemizde çok eskilerden beri yaygın olarak kullanılıyor. Bazı kaynaklarda saleple tanışmamızın İslâmiyetin kabul edildiği yıllara denk geldiği belirtiliyor. Şıra daha çok yaz aylarında tercih edilirken, boza ve sıcak servis edilen salep kış aylarında içiliyor. Mis kokulu bir salebin gerçek bir sağlık koruyucusu olduğu uzmanlar tarafından vurgulanıyor. Bu sayımızda gizli kahraman salebi tanıyacağız.
Osmanlı’nın da tercihiydi
Osmanlı İmparatorluğu döneminde padişahlar için hazırlanan kuvvet macunlarına zencefil, kişniş, sinameki, çörekotu, Hindistan cevizi, anason gibi birçok şifalı bitkinin yanı sıra salep de eklendiği kaydediliyor. O dönemde kış aylarında sokaklarda güğümlerle salep satıldığı, hatta salebin özel bir bardağının da bulunduğu aktarılıyor. Bu bardakların; büyük ve kulpsuz porselen fincanlar olduğu anlatılıyor.
Vücut Isısını Dengeliyor
Salebin faydaları saymakla bitmiyor. Uzmanlar salebin, kan dolaşımını hızlandırdığı gibi kuvvet verici özelliğe sahip olduğunu aktarıyor. Sindirim sistemine de iyi geliyor. Salebin vücudumuz üzerinde direkt olarak olumlu etkisinin bağırsaklar üzerine olduğu kaydediliyor. Bağırsak sisteminden doğacak sıkıntıların giderilmesinde etkin rol oynuyor. Ayrıca soğuk kış günlerinde, vücut ısısının dengelenmesini de sağlıyor.
Tarçının sırrı
Salebin en önemli özelliği afrodizyak etkisinin bulunmasıdır. Özellikle üzerinde tarçın ile birlikte tüketilmesi kan şekerinin dengelenmesinde önemlidir. Tarçın üzerine yapılan birçok bilimsel veride, bireylerin kan şekerlerinin daha dengeli ve yavaş artığı gözlendiği de biliniyor.
Öksürüğü kesiyor
Salep, üzerine zencefil eklenerek içildiğinde öksürüğe iyi geliyor. Bu nedenle özellikle kış aylarında salebin tüketilmesinin daha faydalı olduğu dile getiriliyor.
Salep nasıl elde edilir?
Salep bir tür yabani orkidedir. Orkidenin toprak altında bulunan yumrularından yavru olanlar toplanarak yıkanıyor. Bir ipe dizilip kurutulduktan sonra su veya sütle kaynatılıyor. Kaynatma işleminin ardından açık havada kurutulan yumrular kirli beyaz, yarı saydam bir renge dönüşüyor. Yumrular tamamen kuruyunca dövülerek toz haline getiriliyor. Elde edilen bu toza salep adı veriliyor.
Hangi bölgelerde yetişiyor?
Türkiye’de, Kahramanmaraş, Kastamonu, Isparta, Muğla ve Manisa dağlarında yetişiyor.
Salebin çeşitleri de var!
Doğal salep, fıstıklı doğal salep, fındıklı doğal salep, bademli doğal salep, muzlu doğal salep, sıcak çikolatalı doğal salep, dondurmalı doğal salep, espressolu doğal salep ve karamelli doğal salep olmak üzere salebin çeşitlerini bulmak mümkün.
Peki salep nasıl yapılır?
Salebin kısık ateşte kaynayıncaya kadar karıştırılıyor. Salep keçi sütünden yapıldığında tadı çok güzel olur. Öncelikle süt kaynamaya başladıktan sonra 12 dakika kısık ateşte devamlı karıştırmalısı öneriliyor. Böyle yapıldığında dibi tutmuyor. Daha sonra salebi kaynayan süte kısık ateşte yavaş yavaş dökerek koyu kıvama, yani sakız gibi sünene kadar karıştırarak pişirin. Koyu kıvama geldikten sonra servis yapılabiliyor.
İshali engeller
Salep, soğuk algınlığa, ses kısılmalarına ve çeşitli rahatsızlıklara karşı kullanılıyor. Salep soğuktan korur, vücut direncini artırır. Tarçınla tüketildiğinde üst solunum yolları, öksürük ve bronşite iyi gelir. Ayrıca, kalbi kuvvetlendirir, zencefil serperek içildiğinde yorgunluğu alır, sinir sistemini düzenler. Çocuklarda ishal ve kuvvet verici bir özelliği bulunuyor.
KAYNAK : http://www.hi-tech.com.tr