Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından yaklaşık 8 yıldır üzerinde çalışmalar yapılan çerezlik hibrit 4 tip kabak çekirdeği tescillendi.
Üreticiler ve sektör firmalarının talepleri üzerine çalışmalara başlanan hibrit türlere “Mertbey, Çağlayan, Sena hanım ve Gökselbey” isimleri verildi.
Türkiye’de üretilen kabak çekirdeği türlerinin yanı sıra hibrit çerezlik türleri kamu eliyle ilk kez piyasaya sürülen tür oldu.
Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Adnan Tülek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çerezlik kabak çekirdeği üretiminin ülke açısından önemli bir ürün olduğunu söyledi.
Türkiye’de 615 bin dekar alanda çerezlik kabak üretimi yapıldığını ve 41 bin ton ürün elde edildiğini belirten Tülek, “Bu üretim Kayseri ve Nevşehir gibi illerde yoğunlaşmış durumda. Edirne ‘de ise 9 bin dekar ekim alanı var ve önemli bir üretim yapılıyor” dedi.
Çerezlik kabak üretiminin Türkiye’de yapıldığını fakat yıllardır yerel popülasyon denilen türlerin kullanıldığını belirten Tülek, şunları kaydetti:
“Ayçiçeğinde olduğu gibi hibrit şeklinde bir üretim yoktu. Türkiye’de üretilen kabak çekirdeği türlerinin yanı sıra hibrit çerezlik türleri kamu eli ile ilk kez piyasaya sürülen tür oldu. Kamu sektörü anlamında da enstitümüz tarafından bu kapsamda 2016’da 4 çeşidimiz üretim izni aldı. Yerel üreticinin kullandığı popülasyonlarda üretim dekar başına 70-80 kilogram civarındayken, hibrit çerezlik kabak kullanıldığı zaman verim oranı 150 kilogram civarına çıkabiliyor. Hibrit kullanıldığında verim iki katına çıkmış oluyor. Hibrit çerezlik kabaklara, ‘Mertbey, Gökselbey, Sena hanım ve Çağlayan’ isimlerini verdik. Aralarından Göksel bey çeşidine ıslah proje liderinin adını onore etmek için verdik. Diğer isimlere de bu projede çalışan isimler diye söyleyebiliriz.
Ankara’da bulunan merkezince tescil edildi ve Mertbey’den 700 kilogram civarında hibrit tohumu üretildi. Çerezlik kabak genellikle Akdeniz ülkelerinde yetiştiriliyor. Tabii ülkemizde üretimin artırılmasına ihtiyaç var.”
– 8 yıllık bir çalışmanın ürünü
Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Ayçiçek Birimi Sorumlusu ve Kabak Islah Çalışma Grubu Lideri Göksel Evci ise 8 yıl önce başladıkları çalışmalara tescil almanın mutluluğunu yaşadıklarını söyledi.
Yıllar önce çiftçinin bu konuda ihtiyacının olduğunu görmeleri üzerine materyal topladıktan sonra çalışmalar yapıldığını anlatan Evci, “Bölgemizde kabak ekiliyordu ancak yeni çeşitler gerekiyordu. Bununla ilgili ülkemizin ihtiyacı olduğunu gördük. Sektörden firmalardan daha kaliteli çeşitler geliştirilmesi konusunda böyle bir talep geldi. Çalışmalarımız bir devlet projesi oldu. Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü’ne sunduk projemizi ve kabul görerek desteklendi.” diye konuştu.
Hibrit tohumun kalitesi yüksek ve hastalıklara dayanıklı olduğunu vurgulayan Evci, şöyle devam etti:
“Virüs ve mantar hastalıkları kabakta çok görülen hastalık türleridir. Bu hastalıklara genetik dayanıklılık konusunda çalışmalar yürütmekteyiz. Bu çeşitler normal çeşitlere göre daha verimli, iri ve standart tohuma sahip. Çağlayan, tüm kabak üreticileri tarafından Ürgüp sivrisi olarak bilinen tipten, tanesi iri ve doldun, kalitesi ve lezzeti iyi. Sena hanım da Ürgüp sivrisi tipinde geniş dane yapısına sahip, içi dolgun.
Gökselbey çeşidi ise Nevşehir tipidir. Uzun iri ve içi dolgun. Mertbey de Gökselbey gibi uzun Edirne’nin hanım tırnağını andırıyor ama ondan da uzun bir ürün. Bu çeşitleri ıslah ederken lezzet testleri de yapıldı. Değerlendirmelere göre çeşitler lezzetli çıktı. Çeşitlerimizin üreticilere hayırlı olmasını diliyoruz.”
(AA)
