Yılda yaklaşık 20 bin ton kekik ihracatının yapıldığı Türkiye’de, ihracatçı firmalar kekik tedariği sorunu yaşıyor. Dağ köylerinde genç nüfus kalmadığı için toplama usulüyle ürün bulamayan ihracatçı firmalar, tarlada kekik üretiminin planlı bir şekilde artırılmasını istiyor.
Tıbbi ve aromatik bitki türleri açısından dünyanın en zengin coğrafyalarından birine sahip Türkiye’de son 2- 3 yıldır ihracat için yeteri düzeyde kekik bulunamıyor. Sadece Denizli’de bir bölgede tarlada üretimi yapılan ve orman ve dağ köylerinde köylüler tarafından toplanan ürünlerle ihracatı yapılabilen kekikte ürün miktarı talebe yetmiyor.
Türkiye’de kekik üretiminin artırılması gerektiğine işaret eden Antalya Ticaret Borsası (ATB) meclis üyesi ve tıbbi ve aromatik bitki ihracatçısı Ergin Civan, “Türkiye’nin hızlı bir şekilde kekik üretimini artırması lazım. Denizli projesi çok başarılı bir projeydi. Türkiye’de daha önce kekiğin ziraati yapılmıyordu, tarlada ekimi yoktu. 10- 15 sene önce Denizli’nin bazı ilçelerinde kekiğin ziraati, tarlada ekimi başladı. Şu anda Türkiye’de üretilen kekiğin yüzde 80’i o bölgede üretiliyor. Bunun gibi yeni bölgeler geliştirilmesi lazım” diye konuştu.
KALİTELİ KEKİĞİN KİLOSU 13 TL
Türkiye’den yılda toplam işlenmiş kekik ihracatının 20 bin tonun üstünde olduğunu kaydeden Civan, “20 bin ton kekik ihracatını karşılayabilmek için yaklaşık 35- 40 bin ton kekiğe ihtiyaç var. Son birkaç senedir sezon sonunda mal kalmıyor. Talepte artış var. Dünyada bu tür doğal ürünlere karşı talep patlaması var. Kekik kilogram fiyatlarıysa en düşük 5 TL, kaliteli kekiğin ise 12- 13 TL’ye kadar yükseliyor” dedi.
DAĞDA KEKİK VAR TOPLAYAN YOK
20 bin tonluk ihracatın yaklaşık yüzde 20’sini dağ- orman köylerindeki köylülerin topladığı ürünlerin oluşturduğunu dile getiren Civan, dağlarda kekik olduğunu, ancak toplayacak insan bulunamadığını vurguladı. Köylerde artık genç nüfus kalmadığına dikkat çeken Civan, “Kekiği toplayanlar genelde ormanlık alanlara yakın dağ köyleri. Oralarda da tarım arazisi fazla olmadığı için, hiç insan da kalmadı. Kalanlar hep yaşlılar ve onların topladığı da az oluyor. 2- 4 bin ton arası ancak ürün toplanıyor” diye konuştu.
ASGARİ ÜCRETLİDEN FAZLA KAZANIR
Köylerde genç nüfus olmayışının sektör açısından büyük sorun olduğuna da değinen Ergin Civan, bir gencin köyünde kekik ve diğer tıbbi aromatik bitkileri toplayarak, asgari ücretten daha çok bir kazanca sahip olabileceğini de söyledi. Bu şekilde rahatlıkla geçimin sağlanabileceğini belirten Civan, “Sadece kekik değil adaçayı, mantar gibi birçok doğal ürün var. Köyde bir aile toplama işi yaparak geçinmeye çalışsa inanın asgari ücretten daha fazla kazanır. Ama sadece parasal boyutuyla düşünmüyorlar, cazip gelmiyor insanlara” dedi.
BÜTÜN DÜNYAYA SATIYORUZ
Kekik ile birlikte tüm tıbbi ve aromatik bitkilerin sağlık yönünden yararlarının ortada olduğuna da işaret eden Civan, şunları kaydetti:
“Akdeniz mutfağı dünyada sürekli yükseliş trendinde. Kekik ve diğer Akdeniz aromatik bitkilerin bütün dünyada tüketimi artıyor. Sadece gıda olarak değil aynı zamanda kozmetik ve ilaç sanayilerinde kullanımları da artıyor ve bundan dolayı taleplerin artacağı görülüyor ve bizim de pazarlarımızı kaybetmemek için planlı bir şekilde üretimi artırmamızda fayda var. Kenya’dan Endonezya’ya, Kore’den Japonya’ya, Avustralya’dan Yeni Zelanda’ya, Kolombiya’dan Brezilya’ya kadar dünyanın dört bir yanına bu ürün satılıyor. Ama en büyük pazar payına Kuzey Amerika, Kanada ve Avrupa sahip.”