Ülke gündeminde poşet tartışması devam ederken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan konuyla ilgili önemli bir noktaya dikkat çekti.
Yerel seçim kampanyası sürecinde file ve bez torba kullanacaklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, pek çok sanayi üretiminin ana maddelerinden olan ‘kenevir’e de vurgu yaptı.
Erdoğan, “Hatırlıyorum, anacığım evde file dokurdu. Fileyle gider alışveriş yapardık. O zaman bunlar kenevirden yapılıyordu. Ülkemizde keneviri yok ettik. Kenevirden atlet, fanila dokunurdu.
Çünkü teri emmesi çok farklı. Bize dost görünen düşmanlar ülkemden kenevir üretimini aldı. Biz şimdi keneviri dışarıdan ithal ediyoruz” dedi.
1 tona kadar indi
Türkiye gündemindeki poşet tartışmasından, kağıt ithalatının azaltılmasına kadar onlarca farklı alana katkı sağlayan endüstriyel kenevir üretimi, yok denecek kadar az durumda.
2005 yılına bakıldığında yıllık üretimi 13 ton görünen endüstriyel kenevirde, bu oran 2017’de sadece 1 ton, 2018’de ise 3 ton olarak gerçekleştirilmiş.
Yok denecek kadar az olan bu üretim, özellikle Karadeniz’de Rize, Samsun, Ordu, Sinop, Zonguldak hattından başlayarak Batı bölgesine kadar uygun iklim koşullarına sahip önemli alanlarda üretilebiliyor.
Ancak ‘kendir’ adıyla anılan endüstriyel kenevir, uyuşturucu amacıyla kullanılan kenevir ile sık sık karıştırıldığı için üretim ve üretim alanlarında çeşitli sorunlarla yok olmaya yüz tutmuş durumda.
‘Ekim alanı genişler’
ASAM Kendir Enstitüsü Başkanı Erdem Ulaş, uzun yıllardır üretim alanları daraltılan endüstriyel kenevir üretiminin hali hazırda 19 ilde kontrollü olarak yapılabildiğine dikkat çekti.
Kenevirin lifinden, sapından ve tohumundan yararlanılarak 50 bini aşkın sanayi ürünü üretiminde kullanıldığını belirten Ulaş, “Bugün dünyanın her yerinde endüstriyel kenevirden üretilen ürün sayısı sürekli artırılıyor.
Ülkeler bu maddenin önemine dikkat çekiyor. Ancak Türkiye’de üretimi yok denecek kadar az. Ayrıca diğer ülkeler tohum da vermiyor. Sadece ürettikleri ürünü ithal edebiliyorsunuz. Bu nedenle milli bir tohum üretilmesi için çalıştık” dedi.
Karadeniz Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü tarafından ekilen tohumların genetiklerinin çıkarıldığını ve tohum elde edilerek ekiminin de yapıldığını anlatan Ulaş, “Kastamonu’da ekim yapıldı. Verim alınıyor. Amacımız bunu ilk etapta 2019’da izin verilmiş 19 ilde ekmek. Ardından Marmara Bölgesi dahil olmak üzere tohumdan tohum üreterek birçok ilde de ekimin kontrollü olarak genişletilmesini sağlamak” diye konuştu.
‘Endüstriyel’ 19 ilde serbest
Endüstriyel kenevir için 1990 yılında çıkarılan bir yönetmelikle 20 şehirde üretimine izin verilirken, Ekim 2016’da çıkarılan yeni yönetmelik ile bu ekim alanı sayısı 19’a düşürüldü. Mevcut durumda kenevir üretimi; Amasya, Antalya, Bartın, Burdur, Çorum, İzmir, Karabük, Kastamonu, Kayseri, Kütahya, Malatya, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Tokat, Uşak, Yozgat ve Zonguldak’ta yapılabiliyor.