Elazığ’ın Baskil İlçesine bağlı Karakaş köyü İbriş mezrasında meşelik alanlarda doğal olarak yetişen ve ekonomik değeri nedeniyle “kara elmas” ve “siyah inci” olarak nitelendirilen trüf mantarının kilosunun 2 bin euro’ya kadar alıcı bulduğunu öğrenen köy sakinleri büyük şaşkınlık yaşadı.
Fırat Üniversitesi Fen Fakültesi Genel Biyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sevda Kırbağ, yaptığı araştırmalar neticesinde mezradaki meşelik alanlarda trüf mantarı yetiştiğini tespit etti. Köylüler, “kara elmas”ın varlığını Kırbağ’dan öğrendi.
Prof. Dr. Kırbağ, yaptığı açıklamada, dünyada 70 kadar çeşidi bulunan trüf mantarının en değerli olanının ‘kara elmas’ olarak nitelendirileni olduğunu belirtti. Benzersiz aroması ve tadıyla ön plana çıkan siyah trüf mantarının sınırlı yerlerde üretilmesi ve yetiştirilmesinin zorluğundan ötürü havyardan sonra dünyanın en pahalı yiyeceği olduğunu ifade eden Kırbağ, bu mantarın kilosunun Avrupa’da 2 bin avroya kadar alıcı bulduğunu söyledi. Mantarın, toprağın 5-15 cm altında yetiştiğini aktaran Kırbağ, şöyle konuştu: “Bu mezrada ‘siyah inci’ dediğimiz çok değerli bir mantar bulduk ama ne yazık ki köylülerimizin bunun değeri hakkında bir bilgileri yok ve köy halkı bunu tüketmiyor. Köylünün bilinçlenmesi açısından bu meşelik alanlarda bulduğumuz ekonomik değeri çok büyük olan bu mantar için, ilerde bu köyde mantar çiftliklerinin kurulmasını ve köylüye ek gelir sağlanmasını düşünüyoruz. Bu konuda çalışmalarımızı sürdüreceğiz.”
Dünyada trüf mantarının 6 milyon dolarlık bir pazara sahip olduğunu, mevcut üretimin talebi karşılamadığını dile getiren Kırbağ, Baskil ve köylerinde trüf mantarı çiftliklerinin oluşturulması için çalışma başlatacaklarını sözlerine ekledi.
Ekmek kapısı olabilir
Köy sakinlerinden Zaide Katmış ise köylü olarak yöresel isimleri domalan, kumi, maf olan bazı mantar türlerini bildiklerini ancak köylerinde yetişen siyah trüf mantarından habersiz olduklarını bildirdi. Kilosunun 2 bin avroya kadar alıcı bulduğunu öğrendiklerinde şaşırdıklarını belirten Katmış, “Hocalarımız buraya geldiler. Bizim köyde ‘kara elmas’ diye bir mantar buldular ama biz bu mantarı daha keşfetmemiştik. Birçok mantarı biliyorduk ama bu mantarı bilmiyorduk. Tarımsal ekonomi açısından çok önemli olduğunu bize bildirdiler” ifadelerini kullandı.
Bu değerli mantarın üretiminin yaygınlaştırılması halinde kayısıya alternatif bir gelir kaynağı olabileceğini savunan Katmış, köylerinde bulunan meşelik alanlarda trüf mantarı çiftliklerinin oluşturulması halinde, bunun, iş bulmak için şehre göç eden köylüler için yeni bir ekmek kapısı olacağını vurguladı.
Dünyada jet sosyete yiyor
Ünlü İtalyan aşçı Fabio Foltran da dünyanın en pahalı gurme ürünleri arasında yer alan trüf mantarının dünyada daha çok jet sosyete tarafından tüketildiğini açıkladı.
İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, İtalyan tenor Luciano Pavorotti ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in aşçılığını yaptığını dile getiren Foltran, trüf mantarının pahalı olma nedenini, “Çünkü özel bir mantar türü, bunun tadını nasıl tarif etsem, anlatamıyorum. Tarif edilmez bir tat. Herkes merak ediyor niye bu kadar çok pahalı diye, tadınca hissedersin nedenini” şeklinde anlattı.
Toprak altında yetiştiği için yüzeyden görünmeyen bu mantarın, Avrupa’da özel eğitilmiş köpekler veya domuzlar aracılığıyla bulunduğunu dile getiren Foltran, trüf mantarının açık artırmalarda çok yüksek fiyatlara alıcı bulabildiğini söyledi.
Trüf mantarının daha çok hazır yemeklerin yanına dilimlenerek veya üzerine rendelenerek sunulduğunu aktaran Foltran, klasik bir makarnanın, trüf mantarlı sosun ilavesiyle paha biçilmez bir lezzete dönüştüğünü bildirdi.
Fabio Foltran, Avrupa’da trüf mantarı esanslı yağların da tercih edildiğini, Türkiye’de bu mantarın, ekonomik değerini bulmadığını sözlerine ekledi.
haber46