Avustralya’da bir çiftlikte üretilen kavunlarda listeria virüsü olduğu ortaya çıktı. Virüsün çok sayıda insana bulaştığı belirlenmekle beraber kavunu yiyen üç kişi de hayatını kaybetti.
Hayatını kaybeden üç kişinin ölümüne, kavunun içerisinde ki listeria virüsünün neden olduğu açıklandı. Kurbanlardan ikisi Avustralya’nın Yeni Güney Galler, biri de Vistoria eyaletinde yaşıyorlardı.
Listerya’nın ‘cantaloupe‘ türü kavundan insanlara geçtiğini belirten yetkililer, hamile, yaşlı ve bebekler için de uyarıda bulundu. Virüsün izini süren sağlık yetkilileri, kavunların Griffith kenti yakınlarında bir çiftlikte yetiştirildiğini belirledi.
Daha önce benzeri ABD’de 2011 yılında gerçekleşen salgında, kavunlardaki listeria virüsü 15’den fazla kişiyi öldürmüştü.
Peki Listeriosis nedir?
Listeriosis, Listeria monocytogenes adlı bir bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Bu bakteri sularda ve kanalizasyonlarda bulunabilir, buralardan da hayvanlara geçebilir.
Listeria monocytogenes (L. monocytogenes), insan ve hayvanlarda değişik enfeksiyonlar meydana getiren, Gram pozitif çomakçık şeklinde, hareketli (18-26ₒC’de), sporsuz ve kapsülsüz zorunlu hücre içi paraziti olan bir bakteridir. L. monocytogenes; taze su, tuzlu su, lağım suyu, toz, toprak, hayvan yemi, gübre ve çürüyen bitkiler, hayvanların ayakları, hayvan kaynaklı pişmemiş gıdalar, taze ve donmuş kümes hayvanları, deniz ürünleri, kırmızı et, et ürünleri, balık, çiğ ve pastörize edilmiş süt, peynir, dondurma, pişmiş sucuk-sosis ve pişmiş tavuk, pişmemiş sebze ve meyveler gibi geniş bir alandan izole edilmektedir. Ayrıca hayvanların ve sağlıklı veya hastalık belirtilerine sahip insanların dışkılarından da izole edilebilmektedir. Kontamine gıdalarda çok az düzeyde bulunan L. monocytogenes, depolanma esnasında soğutma ortamında gelişip çoğalabilmektedir.
Listeria cinsi bakteriler 6 tür içermektedirler. Bunlar; L. monocytogenes, L. innocua, L. seeligeri, L. ivanovii, L. welshimeri ve L. grayi’dir. Bunlar içinde sadece Listeria monocytogenes insanlara patojendir.
Listeria virüsü bu bağlamda bazen salgın şeklinde enfeksiyonlara neden olabilir. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan insanları etkileyen listeria, gebeleri ve onların gelişen bebeklerini de etkiler. Listeria, kan enfeksiyonu, menenjit ve diğer hayati risk taşıyan komplikasyonlara neden olabilen ciddi bir durumdur.
L. monocytogenes’in Kontaminasyon Kaynakları ve Bulaşma Yolları
L. monocytogenes doğada çok yaygın olup; toz, toprak, kanalizasyon, çürük bitkiler ve hayvan yemlerinden, süt ve süt ürünleri, taze-dondurulmuş kanatlı etleri, taze ve işlenmiş et ürünlerinde tespit edilmiştir. Listeria virüsü sığır, koyun, keçi, manda, geyik, domuz, at, köpek, tavuk, hindi, kaz, ördek, balık gibi birçok hayvandan da izole edilmiştir.
Listeria enfeksiyonlarında bulaşmanın primer veya sekonder olarak kontamine olmuş çiğ ya da az pişmiş gıdalar ile pişirme işleminden sonra çeşitli nedenlerle Listeria türleri ile kontamine olmuş gıdalardan kaynaklandığı düşünülmektedir. Gıdalar Listerialar ile doğrudan kontamine olabildiği gibi enfekte materyal veya kişiler tarafından gıdaların işlenmesi, muhafazası, paketlenmesi, satışı ve tüketimine kadar geçen süre içerisinde sekonder olarak da kontamine olabilmektedirler. Araştırmalar Listeria enfeksiyonlarının, özellikle L. monocytogenes ile bulaşmanın, gıdaların üretim aşamaları ile çiftçi ve hayvanlardan kaynaklandığını göstermektedir. Etken, hastalık semptomlarını gösteren ve göstermeyen hayvanların sütünde, kanında ve gaitasında bulunur. İnsanların, enfekte olmuş hayvanlarla doğrudan temas ya da hayvanlardan elde edilen kontamine olmuş ürünler ile Listerios’a yakalandığı düşünülmektedir. Kanalizasyon ve hayvan gübresi atılmış topraklar ile kirlenmiş sebzelerde etkenin insanlara bulaşmasında önemli bir kaynaktır.
Avustralya’da yaşanan bu salgın olayının, daha faz can kaybına neden olmadan tedavi edilmesini umuyoruz. Ne dersiniz yediğimiz sebzelerden dahi korkmalı mıyız?