Muğla’da yerin altında kendiliğinden yetişen, halk arasında “domalan” mantarı olarak da bilinen ve “siyah elmas” olarak nitelendirilen trüf mantarı, çiftçilerin yeni gelir kaynağı oluyor. Ekonomistlerin tahminlerine göre 20 yıl içinde dünya çapında yıllık 6 milyar dolarlık ticaret hacmi oluşturacak trüfün kilosu bin euroya kadar çıkıyor.Muğla Valiliği, Belediye, Muğla Üniversitesi (MÜ), Orman Bölge Müdürlüğü, Muğla Sanayi ve Ticaret Odası ile Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA) tarafından kurulan “Muğla İl Yenilik Platformu”, trüf mantarının tanıtımı, yetiştirilmesi, istihdamı ve pazarlanması için çalışma başlattı. İl Genel Meclisi’nin ağustos ayı ilk toplantısında, MÜ Öğretim üyesi Doç. Dr. Aziz Türkoğlu tarafından hazırlanan “Trüf Bahçeleri” projesi edildi.Meclis üyelerine bilgi veren Doç. Dr. Türkoğlu, ekonomistlerin tahminlerine göre 20 yıl içinde dünya çapında yıllık 6 milyar dolarlık bir ticaret hacmi oluşturacak trüf mantarının, Muğla’da doğal olarak yetiştiğini söyledi. Siyah elmas olarak da nitelendirilen trüfün fiyatının, kalitesine göre ortalama bin euro civarında olduğunu kaydeden Türkoğlu, kokusuna duyarlı özel eğitimli köpek yardımıyla toplanması dolayısıyla Türkiye’de ülkemizde pek bilinmediğini belirtti. Türkoğlu, “Trüf mantarları, bazı ağaçların kökleriyle ortaklık oluşturarak, toprağın 5 ile 20 santimetre altında gelişir. Türkiye’de toprak altından çıkarılan mantarlar, genel olarak ‘dolaman’ veya ‘domalan’ olarak adlandırılır. Varlığından habersiz olduğumuz ‘tuber aestivum’, ülkemiz biyoçeşitliliği ve ekonomisi açısından çok büyük öneme sahiptir. Yıllık trüf ticaretinin, önümüzdeki 20 yıl içinde dünya çapında 6 milyar doları geçerek birçok tarım ürünüyle yarışması beklenmektedir. ABD’nin Oregon eyaletinde yıllık 200 milyon dolarlık doğrudan satışla ciro elde edilen bu mantarın, yan sektörlerle birlikte ekonomiye katkısının 1,5 milyar doları geçtiği tahmin edilmektedir.” dedi.
Projenin uygulanması amacıyla her yıl her bir kurs için 40 trüf aşılı meşe fidanından oluşan 500 metrekarelik olmak üzere üç yılda üç trüf bahçesi kurulacağını anlatan Aziz Türkoğlu, “Gönüllüler, üç yılda toplam 30 trüf bahçesi kurmuş olacak. Beşinci yıldan itibaren bu bahçesinden toplam 45 kg. trüf toplanarak, Muğla’ya 45 bin euro kazandırılacak. Turistik tesislerin trüf ihtiyacı da Avrupa yerine ilimizden karşılanmış olacak. Bu çalışmalar, yöremizin trüf alanında uluslararası boyutta tanınırlığını arttıracak. Gelecekteki trüf projelerine temel olacak, daha ileri uluslararası projelere katılma yeterliliği sağlayacak.” şeklinde konuştu.
Trüfün kimyevi özellikleri MÜ’de araştırılarak esans ve yağı gibi ürünler elde edip katma değer sağlamak istediklerini de belirten Doç. Dr. Türkoğlu, “İlimizde ve ülkemizde trüf bahçeciliğinin gelişmesine paralel olarak mikorizalı fidan üretimi ve ithali artacaktır. Sertifikasız trüf avcılarının bu mantarları bilinçsizce toplamasının önlenmesi gibi ilgili kanuni düzenlemelerin hazırlanmasına öncülük etmek istiyoruz. Ayrıca Muğla’da trüf festivali düzenlenmesine öncülük etmeyi, yoğun bulunan doğal alanları belirleyerek trüf mantarı gen bankası için muhafaza amaçlı çalışmalar yapmayı amaçlıyoruz.” dedi.(CİHAN)