Bozüyük helvacı balkabağı, Buldan bezi, Yatağan palası… Sırada 124 ürün var…
Türk Patent Enstitüsü (TPE) şimdiye kadar aralarında halıdan kilime, pişmaniyeden pestile, incirden kebaba kadar 138 birbirinden değişik ürünle ilgili ”coğrafi işaret” tescili yapıldı.
AA muhabirinin Türk Patent Enstitüsünden aldığı bilgiye göre, belirli bir bölgeden kaynaklanan bir ürünün, sadece o bölgede bulunabilecek karakteristik özellikler taşıdığını ifade eden ad ve işaret anlamına gelen coğrafi işaret tescilleri, hem ürünün özelliklerini hem de bu özelliklere uygun üretim yapan üreticileri koruyor.
Türkiye’nin dört bir yanında yöresel ürünlerini korumak isteyen belediyeler, valilikler, ticaret odaları veya özel şahıslardan TPE, ürünlerinin coğrafi işaret tescilini yaptırmak için başvuru dilekçesi, tescili istenen menşe adı veya mahreç işareti ve ilgili ürünün adı, ürünün tanımı, ürünün ve gerekiyorsa hammaddenin fiziksel kimyasal, mikrobiyolojik ve benzeri ilgili özelliklerini açıklayıcı teknik bilgiler ve belgeler, yöre, alan veya bölgenin coğrafi sınırlarını açıkça tanımlayan ve belirleyen bilgiler ve belgeler, ürünün üretim tekniğine ve varsa yerel özel üretim teknik ve şartlarına ilişkin bilgileri istiyor.
TPE gerekli incelemenin tamamlanmasının ardından uygun olan ürünlere ”Coğrafi İşaret” tescil belgesi veriyor. Türkiye’de şu ana kadar çeşitli sektörlerde toplam 138 ürün ”Coğrafi İşaret” olarak tescil edilirken 124 ürün de sırada bekliyor.
Tescil alan yiyecek ve yöresel ürünlerin bazıları şöyle:
Yağcıbedir el halısı, Eskişehir lüle taşı, Antep fıstığı, Erzincan tulum peyniri, Giresun tombul fındığı, Malatya kayısısı, Şanlıurfa biberi, Kayseri sucuğu ve pastırması, Gemlik Türk atı, Kars Türk çoban köpeği, Türk tazısı, Çorum leblebisi, Maraş biberi, Kangal koyunu, Damal bebeği, Mustafakemalpaşa tatlısı, Adana kebabı, Siirt büryan kebabı, Gemlik zeytini, Kütahya çinisi, İnegöl köftesi, Maraş dondurması, Isparta gülü, Ezine peyniri, Trabzon telkariye ve hasırı, Antep baklavası, Rize bezi, Çubuk turşusu, Antakya künefesi, Finike portakalı, Kırkağaç kavunu, Elazığ öküzgözü üzümü, Şanlıurfa çiğ köftesi, Diyarbakır karpuzu, Afyon kaymağı, Erzurum civil peyniri, Oltu cağ kebabı, Akçaabat köftesi, Hellim, Taşköprü sarımsağı, İznik Çinisi, Kale biberi.
Tescil için bekleyen ürünlerden bazıları ise şunlar:
Adapazarı ıslama köftesi, Bolu çikolatası, Bozüyük helvacı balkabağı, Buldan bezi, Burdur şiş köftesi, Diyarbakır örgü peyniri, Edremit körfezi zeytinyağı, Elazığ peynirli ekmeği, Erzurum cağ kebabı, Erzurum göğermiş peyniri, Erzurum kadayif dolması, Erzurum su böreği, Eşkişehir çiğ böreği, Gönen baldo pirinci, Hakkari ters lalesi, İspir fasulyesi, İzmir tulum peyniri, Karakeçili kilimi, Keles bebeği, Konya etli düğün pilavı, Mersin tantunisi, Safranbolu lokumu, Sivas köftesi, Tunceli yaban sarımsağı, Yatağan palası gibi 124 ürün ve yiyecek de coğrafi işaret tescili almak için bekliyor.