“Pamuktan çıkarsak tekstilimiz biter” diyen Cahit Bingöl, 2013 pamuk fiyatlarının falına, ABD Başkanı Obama’nın sözlerini analiz ederek baktı.
Şahin Pamuk Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Cahit Bingöl, ABD Başkanı Barack Obama’nın son konuşmasında “Gıda enflasyonu istemiyorum” dediğini, bunun önümüzdeki sezonda pamuk fiyatlarının yukarı gideceğinin sinyali olduğunu söyledi. Türkiye’de en büyük pamuk alıcılarından biri olan, Ulusal Pamuk Konseyi üyesi Cahit Bingöl, Türkiye’nin pamuktan çıkması halinde Türk tekstilinin 1.5 yıl içinde biteceğini ifade etti.
Yönettiği işin sahibi oldu
Cahit Bingöl, Sanko’nun Gaziantep’te kütlü pamuğu işleyen fabrikasının profesyonel yöneticisiyken, holdingin belirli büyüklükteki işlerin altındaki işlerden çıkma kararı sonrası fabrikayı kiraladı. Şahin Pamuk Enerji bünyesinde 2009 yılının son çeyreğinden beri faaliyet gösteren işletme ile Cahit Bingöl bugün 35 bin metrekarelik tesiste günlük 700 ton pamuk üretiyor. En büyük müşterisi Sanko, pamuğun yüzde 40’ını Sanko Holding’e satıyor.
10 yıllık kârları ABD’ye teslim ettiler
Cahit Bingöl, 2 yıl önce pamuk fiyatlarında yaşanan hızlı yükselişi öngördüğünü, o sayede ayağa kalktığını anlattı. “Türkiye o sene çok ciddi zarar etti ama ben senaryoyu gördüm, herkesle de paylaştım. Birileri inanmadı, Amerika’ya gidildi, 4-5 dolarla Amerikan bağlantısı yaptılar. Daha mallar Amerika’dan yüklenmeden 2 dolara düştü. Son 10 yıllık kazançlar gidilip teslim edildi.” O dönemde yaşananların bugün sektörde bir korku bıraktığını vurgulayan Bingöl, şimdilerde hazırlanan “senaryoyu” ise şöyle anlattı: “Uluslararası piyasayı ABD yönlendirir. Obama’nın ‘Gıda enflasyonu istemiyorum’ diye bir sözü var en son. Bu, et, mısır, buğday fiyatı yükselmeyecek demektir. Obama bu lafı söyledikten sonra tahtada buğdayın fiyatı 400’den 700 dolara gitti, tüm gıda ürünlerinin fiyatı tahtada arttı. Neden? Ürün ekecek, ekime karar verecek çiftçi bakıyor oradan ve gelecek yılın temmuz ayında buğday fiyatının yüksek olduğunu görüyor ve buğdaya yöneliyor. Başkanın emri var ama kartellerin aşağıda karlarından vazgeçmesi imkansız.
Herkese buğday ektirecek, Temmuz-Ağustos gibi buğdayın arzında fazlalık olacak, o da istediği fiyattan buğdayı mısırı alacak, hayvanı daha ucuz besleyecek. Gıdaya zam yapmadan marjını koruyacak. Karteller bunu yapma gücünde. Pamuk da bu senaryonun içinde. Herkes gıda ürünü ekerse pamuk ekilmeyecek. Böylece fiyatlar yükselecek.”
Bu yıl Türkiye’de pamuğa ayrılan alanların yüzde 35’e kadar azalabileceğini belirten Bingöl, önceki yıl 750 bin ton olan pamuk rekoltesinin Mart 2011-Mart 2012 sezonunda 550 bin tona kadar düşebileceğini açıkladı. Bingöl, “Mart ayında pamukta bir sıkışıklık olabileceğini, Nisan ayından sonra yerli pamuğun Amerikan pamuğu fiyatlarını yakalayacağını, 2.05-2.10 dolarlar seviyesini göreceğini tahmin ediyorum” dedi. Bingöl Mart 2012- Mart 2013 sezonunda ise 550 bin tondan da düşük rekolte beklediğini ekledi. Cahit Bingöl, Amerika dahil tüm ülkelerin çiftçisini desteklediğini vurguladı, üretimin desteklenmesi gerektiğini, aksi halde istihdamın lokomotif sektörlerinden tekstilin de riske gireceğini ifade etti. Bingöl şöyle devam etti: “Türkiye pamuk ekmezse, vazgeçse Türk tekstili 1.5 yılda biter. Hiç pamuk üretmezseniz edecek bir lafınız olmaz ama 550 bin ton bile üretseniz pazarlık şansınız olur. Elinizde as varsa, diğer oyuncuların kare asını keserseniz. Diğer oyuncular elinizde as olmadığını biliyorsa size blöf yaptırmaz. Size hammaddeyi pahalıya satar, siz pamuğu işler bitmiş ürün haline getirirsiniz bu kez bitmiş ürünü alırken ‘pahalı’ diyerek rakibiniz Hindistan’dan alır.”
Pamuğun posasından elektrik üretecek
Şahin Pamuk Enerji’nin yeni hedefi pamuğun posasından elektrik üretmek… Üretim 2013’ün 6’ncı ayında başlayacak. Bingöl planlarını şöyle anlattı: “Gaziantep OSB’deki atık çamurun tamamını aldık, Dökmek için para verdikleri çamuru pamuğun kozası ile birleştirip elektrik üreteceğiz. 10 megawatlık bir yatırım. 22 yıl sonra tesisi Gaziantep Sanayi Odası’na teslim edeceğiz. Türkiye’deki ilklerden biri olacak bu yatırım.”
Diğer bir planlarının ise ham yağ tesisi olduğunu anlatan Bingöl, üretimin yüzde 5’ini organik pamuğun oluşturduğunu söyleyerek, “Organik pamuğa destek verilmesi çok önemli. Pamukta Anatolian Organic Cotton markasıyla kanserojen olmayan kimyasal katkı maddeleri bulunmayan üretim yapacağız” dedi.
‘Güneydoğu’da pamukçu sigortalanmıyor’
Cahit Bingöl, “Güneydoğu’daki hiçbir pamukçu sigortalanmıyor. Ege’dekiler sigortalanıyor, neden Güneydoğu’dakiler sigortalanmıyor” dedi. Bingöl, pamuk sektöründe faaliyet gösteren bir işletmede tek bir yangının birçok iflas demek olduğunu belirterek şöyle devam etti: “Ciddi bir yara, insanları ticarette ciddi oranda korkutan, önü görememek anlamına gelen bir yara. Eve gidip de rahat uyuyamamak demek bu. Risk var ve bu riski sigorta etmek gerekiyor. Kimse sesini çıkarmıyor, ‘sigorta edilmiyorum’ demek güvenilmiyor olmak anlamına geliyor diye seslerini çıkarmıyor kimse. Sigorta yapmıyorlar, bunun nedenini anlamış değilim. Savaş riskinden dolayı mı, buradaki insanlara mı güvenmiyorlar da sigorta yapılmıyor bilemiyorum…”
Sorunu vergi muafiyeti çözer
Cahit Bingöl, Başbakan Erdoğan’ın Viranşehir’de halka seslenirken “Kaçak elektrik kullanmayacağız, değil mi?” demesini ve kaçak elektrik kullanan halkın onu alkışladığını hatırlatarak şöyle devam etti: “Elektrik bölgede kaçak kullanılıyor. Kuyuların elektrikle ısıtıldığı söyleniyor bazı yerlerde. O zaman devlet altyapıya yatırım yapamıyor. Altyapı yenilenmeyince sürekli elektrik kesiliyor. 20 gün su yok, tarlayı nasıl sulayacak. Verim düşüyor. Çiftçi zor duruma düşüyor. Yani sorunlar birbirine eklenip büyüyor. Bence Güneydoğu’nun az gelişmişlik sorununun çözümü bölgeye vergi muafiyeti getirmektir. Zaten alamıyorsunuz vergi, ‘hiç almıyorum’ deyin. Bakın nasıl yatırımlar akıyor buraya…”
Kaynak: Dünya