PASSİFLORA; PASSİON FRUİT, ÇARKIFELEK, MARUÇYA, MARACUJA, TUTKU MEYVESİ ve AŞK MEYVESİ olarakta adlandırılır.
Özellikleri ve Tarihçesi
Anavatanı Brezilya olup Akdeniz bölgesinde çok kolay yetişmektedir. Tat ve aroması benzersizdir, aroması uzun bir süre ağız da kalır. Rahatlatıcı, sakinleştirici ve cinsel istek arttırıcı olduğu bilinmektedir. Meyve sularından passiflora şurupları yapılmaktadır.
Ülkemizde yetiştirilmediğinden piyasada bulunmazken, Avrupa ülkelerinde tanesi 1,80 euro ya manav ve marketlerde satılıyor.Duvar ve pergula üzerinde yetiştirilebilir.
Passiflora, (passion fruit) dış kısmı mor, içi çekirdekli bir yapıya sahip egzotik bir meyvedir. Çarkıfelekgiller familyasının örnek bitkisidir. Anayurdu Tropikal Amerika’dır. Oradan dünyaya yayılmış 400 kadar türü vardır. 5-7 parçalı koyu yeşil yaprakları almaşık dizilişli; yaz boyunca açan tekerlek biçimindeki gösterişli çiçekleri erguvani, pembe ya da kırmızı renkte ve iridir. Bitki, tohumuyla ya da gövde çelikleriyle çoğaltılır.
Hawaii deki çarkıfeleklerin birçoğu Avustralya dan gelmekte olup ilk defa 1880 yılında evlerin bahçelerinde yetiştirilmeye başlanmıştır. Havai de yetiştirilmesi ise 1930 un başlarındadır. Kenya da 1933 de yetiştirilmeye başlayan çarkıfelek, 1947 yılında Güney Afrika da 2000 ton üretim kapasitesine ulaşmıştır.
Yetiştirildiği Yerler
Passiflora özellikle güney Brezilya ve Kuzey Arjantin orijinli bir meyvedir. Sarı kabuklu çarkıfeleğin menşei tam olarak bilinmemektedir. Fakat mor çarkıfeleğin Avustralya civarında yıllarca süren adaptasyon dönemi içerisinde bu coğrafya da sarı kabuklu hale geldiği zannedilmektedir. Ülkemize ithal edilen çarkıfelekler, mor kabuklu olanlardır. Mor kabuklu çarkıfelekler, hem vitamin hem mineral olarak daha zengindir.
Faydaları
Passiflora C,B1,B2, B5,Kalsiyum, Fosfor ve Protein açısından zengin bir meyvedir. Ayrıca çarkıfelek bitkisi harmin, harmol, harman ve passiflora adı verilen alkaloitleri; flavon, glisosit ve sterol adlı diğer maddeleri içerir.
Nasıl ve Nerede Kullanacağız?
Passifloranın çekirdeklerini, tamamını çiğ meyve olarak yiyebilirsiniz. Meyve suyu, kokteyl, tatlı, dondurma, ve meyve salatalarında kullanabilir, hoş koku ve tat vermesi açısından yemeklerinizin yanında garnitür olarak da tüketebilirsiniz.
Muhafaza Koşulları
Passiflora, %85 – %90 nem de saklanmalıdır. Olgun meyveler, 7 ºC de 1 hafta boyunca muhafaza edilebilmektedir.