İzmir Ekonomi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Murat Aşkar’ın öğrencisi Mert Kalaycı ile birlikte kurduğu Ar-Ge şirketi, teknoloji destekli akıllı tarımın en iyi örneklerinden birini veriyor.
Tarım artık teknolojiyle,teknoloji de tarımla özdeş… Belki de artık klişeleşmeye başlayan bu gerçekliğe karşı çıkmak için büyük önyargılara sahip olmak gerekiyor! Bunu görmek için ise yalnızca teknoloji odaklı araştırma ve geliştirme faaliyetinde bitkisel üretime ayrılan yatırım ve emeğin hızlı artışına bakmak yeterli.
Tarımın teknoloji dünyasında artan önemine en yeni örneklerden biri de İzmir’de yaşanıyor. İzmir Ekonomi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü’nde öğretim üyesi olan ve aynı zamanda üniversitenin rektörlüğü görevini yürüten Prof. Dr. Murat Aşkar, aynı bölümden yüksek lisans öğrencisi olan Mert Kalaycı ile topraksız tarımı özendirmek için ortak bir girişime imza attı.
Bitki verimi üç katına çıktı
2017 yılında Kalaycı’nın “Bahçelerde topraksız bitki yetiştirme” konulu yüksek lisans tezinin danışmanlığını yapan Aşkar, bu çalışmadan yola çıkarak öğrencisiyle birlikte “UpTechlabs” isimli bir Ar-Ge şirketi kurdu. Kurdukları şirketi İzmir Tekeli Organize Bölgesi’nde (İTOB) yer alan Ticaret Merkezi’ne taşıyan ikili, akıllı tarım üzerine çalışmalar yapmak üzere 2018 yılında TÜBİTAK’tan 570 bin TL hibe kredisi almayı başardı.
Oluşturdukları topraksız üretim alanında yine kendi geliştirdikleri yazılımlar yardımıyla bitkisel üretim için en ideal ortamı yaratmaya girişen Aşkar ve Kalaycı, güneş ışığı yerine LED ışıklarından faydalanılan bu kapalı ortamda yaklaşık 30 farklı tarımsal ürün yetiştiriyor. Geleneksel yöntemlere oranla yüzde 95 daha az su kullanılan sistemde bitkilerden alınan verim ise 3 katına çıkıyor.
İşin sırrı doğru ışıkta!
Bitkileri tamamen kontrollü ve otomatik koşullarda ürettiklerini söyleyen Aşkar, “LED ışıkları sayesinde bitkilerin büyüme sürecine bağlı olarak hangi ışık renklerinin ne şiddette ve ne kadar süreyle gerekli olduğu üzerine uzun süre çalıştık. Bu sistemle birlikte, evlerin depoları ya da garajlarda bile normal şartlara göre daha hızlı ve hiçbir kimyasal madde kullanmadan sebze ve yetiştirmek mümkün” diyor.
Marul 22 günde yetişiyor!
Daha az enerji harcayarak bitkiye fotosentez için gerekli olan ışığın istenilen dalga boyu ve şiddette verebildiklerini belirten Kalaycı ise, “Bir bitki normalde 8-10 saat güneşlenme zamanına sahipken biz bunu LED ile istediğimiz kadar arttırabiliyoruz. Böylece bitkinin çok daha hızlı büyümesini sağlıyor. Örneğin tarlada 1,5 ayda büyüyen bir marulu 22 günde yetiştirebiliyoruz” diye konuşuyor.
10 metrekarede 350 bitki üretmek mümkün
İkilinin bundan sonraki amacı ilk amacı öncelikle bu tip yeni nesil üretim tesislerini Türkiye’de yaygınlaştırmak. “Metrolarda, yer altında kullanılmayan galerilerde 12 ay boyunca verimli üretim yapmayı hedefliyoruz. Bu yöntemle 10 metrekare bir odada bile 350 bitki üretilebilir” diyen Kalaycı, Türkiye’nin ardından Kuzey Avrupa pazarı başta olmak üzere bu sistemin ihracatını yapmak istediklerini söylüyor.