Hayvan yetiştiriciliğinin vazgeçilmez girdisi olan kaba yem ihtiyacının en ideal çözümü yem bitkileri yetiştirilmesidir. Yem bitkisi yetiştiriciliği içerisinde önemli bir yere sahip olan sorgum-sudanotu, özellikle 1960r17;dan sonra uzun boylu, çok kardeşlenen, ince saplı ve bol yapraklı, melez çeşitlerinin yetiştirilmesi ile ekim alanı hızla genişletilmiştir.
Bu kıymetli yem bitkisinden hayvan beslemede silaj yapılarak, yeşil yem olarak, tarlada otlatılarak ve pek fazla önerilmemekle birlikte kuru ot olarak faydalanılmaktadır.
Toprak Hazırlığı :
Sorgum-sudanotu genellikle besince zengin, orta sıklıkta, tınlı-kumlu veya killi-tınlı toprakları sever. Bol verim için toprakta yeterli kirecin olmasını ister.
Tohumları küçük ve çimlenmeden sonraki 4 hafta içinde gelişmesi yavaş olduğu için ekim yatağı yabancı otlardan temizlenmiş bir şekilde hazırlanmalıdır. Bunun için tarla birbirine dik iki sürümle sürülüp yabancı otlardan temizlenmeli ve toprağın iyice ufalanması amacıyla diskharrow veya kaz ayağı çekildikten sonra, tırmık veya sürgü ile toprak düzeltilerek tohum yatağı hazırlanmalıdır.
Bakım ve Sulama :
Sulama verimi büyük ölçüde arttırmaktadır. Sulama miktarı ve sayısı bölge ve toprak yapısına göre değişebilir. Özellikle salkımlanma ve çiçeklenme devresinde su tüketimi artmaktadır. Bu dönem öncesinde yapılacak sulama, verimi çok arttırmaktadır.
Çıkıştan sonraki haftalarda fideler yavaş geliştiğinden yabancı ot kontrolü için çapa yapılmalıdır.
Ekim :
Genellikle yazlık olarak ilkbaharda ekilmektedir. Ekim toprak sıcaklığı 10-20 ºCr17;yi bulduğu zaman yapılmalı veya bölgelere göre mısır ekiminden 10-15 gün sonra ekilmesi uygun olmaktadır.
Hububat mibzerleriyle sıraya ekim en uygun yöntemdir. Sıra ekimlerde, sıra arası azaldıkça kardeşlenme de azalmaktadır.
Sulama ile çok iyi sonuç alınacağından, sıra arası mesafe 20-25 cm, ekim derinliği ise 3-4 cm olmalıdır.
Tohum miktarı sıra arası mesafeye bağlı olarak değişmekte birlikte, dekara 2-3 kg tohum yeterlidir.
Sorgum-Sudanotu topraktan fazla miktarda besin maddesi kullanır. Özellikle azot ihtiyacı çok fazladır. Sulanabilen yerlerde ekim ile birlikte (dekara 5-6 kg saf azot), 25-30 kg Amonyum Sülfat, bitkiler 30-40 cm boylanınca da 25-30 kg Amonyum Nitrat verilmelidir. Ayrıca her biçimden sonra dekara 20 kg Amonyum Nitrat verilmeye devam edilmelidir.
Fosfor çok önemli olmamakla birlikte, fosforca fakir topraklarda dekara 5-10 kg saf P2O5, ya da 40 kg Süper Fosfat veya 16 kg Triple Süper Fosfat verilmesi uygundur.
Hasat Zamanı :
Büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinde günlük yeşil yem ihtiyacının büyük bir kısmını sağlayan Sorgum-Sudanotu ekildikten 40-45 gün sonra biçime gelir.
Bitki boyu 100-120 cm boylanınca, yerden en az 15 cm yukarıdan olacak şekilde biçim yapılmalıdır. Daha aşağıdan yapılan biçimler, sonraki biçimi geciktirir. Bu dönem bitkinin başaklanma veya süt olum devresidir. Bu devreden sonra sap sertleşir ve selülozu artarak odunsulaşır.
Verim :
İklim şartlarına ve ekim zamanına bağlı olarak 4-5 biçim yapılabilir. Her biçimde 2-3 ton/da yeşil ot verilmektedir. Her biçimden sonra dekara 20 kg Amonyum Nitrat verilmesi ve sulanması ot verimini arttırır.
Kaynak:Antalya Tarım İl Müdürlügü
