Su Mantarları

0
1826
su mantarları

Mantarlar silindirik iplikçiklerden oluşan bir yapıya sahiptirler. Silindirik iplikçiklerin bir tanesi “hif” ve iplikçiklerin bir araya gelmesinden oluşan yapı “misel” olarak adlandırılır. Hifler bölmeli veya bölmesiz olurlar.

Çeperleri genellikle kitin bazen de selluloz oluşumludur. Mantar hücreleri genellikle ikiden fazla nükleus ve her nükleus içinde bir çekirdekçik içerir. Hücreler kloroplast içermediğinden heterofturlar ve dolayısıyla saprofit ve parazit olarak yaşarlar.

Suda yaşayan mantarlar eşeysiz olarak kamçılı zoosporlarla ve eşeyli üreme izogami, aniogami, oogami, gametagogami veya soma-togami ile olur.

Mantarların 4 sınıfı suda vasarsada 2 sınıfı önemlidir.

5.1. Sümüksü Mantarlar-Myxomycetes
Sümüksü mantarlar suda yaşarlar ve ilkel yapılıdırlar. Klorofilleri olmayan tek çekirdekli hücrelerin bir birleri ile kaynaşmaksizm birleşmelerinden oluşan, amipsi hareket eden etrafı çok ince bir zarla kaplı protoplazma kitlesinden ibaret bir “plazmodium” halindedir.

Plazmoduim, türlere bağlı olarak kırmızı kahve renkli, yeşil, turuncu, mavi, mor, siyah, gri ve sarı olabilir. Plazmodium rutubetin nisbetine parelel olarak hızlı hareket ederek besin maddelerini amip gibi içine alır ve hazmeder. Anormal şartlarda 2 yıl veya daha uzun süre canlılığını muhafaza eder, normal şartları bulunca tekrar eski haline döner.

Eşeysiz üreme plasma durumunda oluşan sporangium’larda meydana gelen sporlarla olur. Eşeyli üreme izogami ile olur.

Suda yaşayan cıvık mantarlar su içinde rastladıkları organik maddelerle beslenirler ve Zostera ve Lamineria gibi su bitkilerinde parazit olarak yaşarlar.

5.1.1. Labyrinthulales
Bu takımın üyeleri iğ veya oval biçimde, zarı bulunmayan tek çekirdekli hücreler olup jelatin yapılı kamçıları vardır. Hücreler jelatinli kamçıları ile birbirlerine tutunarak ağ şeklini alırlar. Parazit olanları Ulva ve Zostera üzerinde yaşarlar. Labyrintula türü denizlerde yaşar, Macrocystis ve Zostera yosunlarında hastalık yapar. Labyrinthoriza ise daha çok tatlı sularda yaygın olarak bulunur.

5.2. Algsi Mantarlar-Phycomycetes
Su yosununa benzeyen bu sınıfın üyeleri tek hücreli olabildikleri gibi bazıları hif teşkil edebilir. Hiflerin bölmeleri olmayıp tüp şeklin-dedirler. Hiflerin dişten görünümü pamuk yığını şeklindedir.

Parazit olanlar su yosunları, yüksek bitkiler, balık ve böcekler üzerinde yaşarlar. Saprofit olanlar su içindeki besin maddeleri, ölü bitki ve hayvan gövdelerinde yaşarlar.

Su yosununa benzer mantarlarda hem eşeyli hemde eşeysiz üreme görülür. Eşeysiz üreme çeşitli yapıya sahip sporangiumlarda meydana gelen sporlarla olur. Eşeysel üreme izogami, heterogami veya oogami ile olur.

5.2.1. Chytridales
Algsi mantarlar sınıfının ilkel takımı olup tatlı su yosunları üzerinde parazit olarak yaşarlar. Bazıları tuzlu sulara uyum göstermiştir. Tallusları küre veya armut şeklinde tek çekirdekli hücrelerden oluşur.

Ichthyophonus hoferi türü balıklarda bel incelmesine ve yüzme bozukluğuna neden olan Ichthyophonus hastalığını meydana getirirler.

Chylridium cinsi, talh su ve denizlerde yeşil su yosunlarında parazit olarak yaşar.

Olpidium cinsi, holokarpik olup türleri tatlı ve tuzlu su yosunlarında ve diğer su canlılarında ve onların yumurtalarında parazit olarak yaşar.

Rhizophydium cinsi talluslan şist (torba) diye adlandırılan tek hücreli ve rizoidli algsi mantarlardır.

Nowakowskiella cinsinin türleri sulardaki organik madde üzerinde saprofit olarak yaşayan daha gelişmiş bir su mantarıdırlar.

5.2.2. Blastocladiales
Bu takımın üyelerinde tallus dallanmış ve çok çekirdekli hiflerden oluşmuştur. Sularda parazit ve saprofit olarak yaşarlar. Önemli cinsleri Allomyces ile Blactocladiella’dir.

5.2.3. Monoblepharidales
Bu takımın üyelerinde tallus bölmesiz kollu hifler halinde olup sığ sular içindeki bitkisel artıklar üzerinde saprofit olarak yaşarlar.

Bu takımın bazı cinsleri su bitkileri üzerinde parazit olarak yaşarlar ve onların su ve besin iletim demetlerini bozarak gelişmenin gerilemesine ve erken ölüme neden olurlar.

5.2.5. Hypochytriales
Bu takımın üyeleri sulara adepte olmuş mantarlar olup tatlı su ve denizlerdeki su bitkileri üzerinde parazit ve organik artıklar üzerinde saprofit olarak yaşarlar.

5.2.6. Saprolegniales-Su küfleri
Bu takımın üyeleri iyi havalanmış sularda ve ıslak topraklarda yaygın olarak bulunur.

Saprolegnia cinsi, yaygın bir su küfü olup, tatlı sulardaki ölü böcekler, balıklar ve diğer ölü su hayvanları üzerinde yaşarlar. Bazı türleri canlı balık ve yumurtalarına ve yüksek su bitkilerinin köklerine saldırarak ölümlerine neden olurlar. Beyaz hifleri ile pamuk yığını şeklinde görünürler

5.2.7. Peronoporales
Bunlar sınıfının en gelişmiş takımı olup bazı cinsleri sulara adapte olmuştur.

Bir Cevap Yazın