Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON)’na bağlı Ege ve Batı Akdeniz Sanayici ve İşadamları Federasyonu (ESİDEF)’in öncülüğünde 75 Sudanlı firma temsilcisi, bini aşkın Türk işadamı ile, ikili iş görüşmeleri yapmak üzere Antalya’da bir araya geldi. Antalya Girişimci İşadamları Derneği (AGİD)’in ev sahipliğinde gerçekleştirilen Türkiye-Sudan Ticaret Köprüsü’ne Kütahya ve Isparta valileri, Isparta ve Burdur belediye başkanları, sanayi ve ticaret odası başkanları ile Ege ve Akdeniz’den gelen çok sayıda işadamı katıldı.
Programın açılışında konuşan Sudan İşadamları Federasyonu Sanayi Odası Başkanı Ali Muhammed Dafalla, Türk işadamlarına Sudan topraklarını beraber tarıma açma çağrısında bulundu. Sudan’ın topraklarının yüzde 80’inin henüz tarıma açılamadığını belirten Dafalla, “Bu konuda Türkiye’den yardım bekliyoruz.” dedi. Türk işadamlarına tarım alanında stratejik ortaklık da teklif eden Dafalla, “Tarım ürünleri fiyatları son yıllarda ciddi arttı. Bu sektöre yatırım yapanlar büyük kar elde etti. Türkiye ile bu sektörde stratejik ve teknolojik olarak ortaklık yapabilirsek iddia ediyorum, hem Sudan’ı hem de bütün Afrika ülkelerini doyururuz.” diye konuştu.
Program kapsamında Ege ve Batı Akdeniz bölgelerinden kozmetikten mermere, müteahhitlikten tekstile 34 Türk firması ürünlerini Sudanlı ıişadamlarına tanıtmak için stant açtı. ESİDEF Başkan Ramazan Davulcuoğlu, açılışta yaptığı konuşmada, Sudan’ın önemine vurgu yaptı. Sudan’ın Afrika’nın parlayan yıldızlarından biri olduğunu ifade eden Davulcuoğlu, Sudan’ın aynı zamanda yer altı ve yerüstü kaynaklarıyla büyümeye temayüllü bir ülke olduğunu belirtti. Türkiye’nin Sudan ile geçmişten gelen tarihi ve dini bağlantılarının olduğunu dile getiren Davulcuoğlu, Türkiye’nin uluslar arası platformlarda her zaman Sudan’ın yanında yer alarak bu kardeşliğini gösterdiğini kaydetti. “Türkiye olarak elimizdeki bilgi ve tecrübeleri Sudanlı kardeşlerimizle paylaşmak ve onlara aktarmak arzusu içerisindeyiz” diyen ESİDEF Başkanı, şöyle konuştu: “Zaten şimdiye kadar Sudan’a birçok işadamı heyeti gönderdik. Ayrıca Sudan’da başarılı eğitim kuruluşları açan işadamlarımız var. Bu doğrultuda hep beraber bu gibi toplantı ve ticaret köprüleriyle işbirliklerimizin artması ve yeni ortaklıkların kurulmasını arzu ediyoruz. Burada kurulacaklar ticari bağlantılar ve ilişkilerin her iki ülkenin kalkınmasında önemli bir başlangıç olmasını temenni ediyoruz.”
Sudan İşadamları Federasyonu Sanayi Odası Başkanı Ali Muhammed Dafalla, bu ticaret köprülerinin iki ülke ilişkilerine büyük katkı sağlayacağını söyledi. Türk işadamları ile stratejik ortaklıklara imza atmak istediklerini vurgulayan Dafalla, “Tarihi bağlarımız olan Türkiye’nin gelişmiş teknoloji ve iş tecrübesinden istifade edemediğimizi biliyoruz. Bu konuda Türk işadamlarının Sudan’da yatırım yapmalarını ve burada gelişen yüksek teknolojiyi kardeş ülke olan Sudan’a aktarmalarını istiyoruz.” dedi.
Afrika ülkelerinin ve Arap dünyasının tarım ve tarıma dayalı endüstride gelişme gösteremediğine dikkat çeken Dafalla, Türk işadamlarını Sudan’ın tarıma elverişli arazilerini birlikte değerlendirmeye çağırdı.
İKİ ÜLKE ARASINDAKİ TİCARET HACMİ ÇOK DÜŞÜK
Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) Genel Sekreteri Mustafa Günay ise, Sudan ile Türkiye arasındaki ticaret hacminin düşüklüğüne dikkat çekti. İki ülkenin özellikle ekonomi ve ticaret alanlarında beraber hareket etmesinin iki tarafın da çıkarına olduğunu vurgulayan Günay, “Maalesef ekonomik ilişkilerimiz yeterince gelişmiş değil. 2010 yılında ülkelerimiz arasındaki 233 milyon dolarlık dış ticaret hacmi potansiyelinden çok düşük bir rakam. Ümit ediyorum ki, bugün burada Sudan ve Türk iş dünyasının buluşması bu hedefe ulaşılmasında atılan önemli adımlardan biri olur.” dedi.
Büyük bir petrol üreticisi haline gelen Sudan’ın sunduğu yatırım imkanlarından Türk firmalarının önemli ölçüde yaralandığını ifade eden Günay, Sudan’ın çeşitli bölgelerinde 50’den fazla Türk şirketi ve binlerce Türk vatandaşının çalıştığını kaydetti. Türk şirketlerinin Sudan’da perakende, tekstil sanayi, inşaat malzemeleri üretimi, hipermarket ve müteahhitlik alanında yatırım ve ticaret yaptığını aktaran Günay, şöyle devam etti: “Artık Türk şirketlerinin Sudan’daki yatırım ortamından daha fazla yararlanmaları ve sunduğu fırsatları değerlendirmeleri gerekmektedir. Sudan’da Türk sermayesi için başta inşaat olmak üzere, finans, turizm, emlak, petrokimya, tekstil, gıda, mobilya ve perakende gibi sektörlerde cazip imkanlar ve fırsatlar bulunmaktadır.” Günay, mevcut ticari ilişkilerin daha da güçlenmesi için yatırımcılara ‘pozitif ayrımcılık’ uygulanmasını önerdi.
‘BİRBİRİMİZİ SEVİYORUZ, AMA BUNU TİCARETE YANSITAMIYORUZ’
Sudan Ankara Büyükelçisi Ömer Haidar Abu Zaid ise, tarihi ve siyasi ilişkileri kuvvetli olan Sudan ile Türkiye’nin ekonomi alanında zayıf kaldığına dikkat çekti. Türkiye’yi kendilerine lider bir ülke olarak gördüklerini ifade eden Zaid, Türkiye’nin siyasi olarak verdiği desteği, ekonomi alanında da göstermesini istediklerini dile getirdi. Türkiye’nin en zor zamanlarında Sudan’ın yanında yer aldığını vurgulayan Büyükelçi, “Her zaman Türkiye, siyasi kararlarıyla Sudan’ın yanında yer aldı ve Sudan’ın gelişmesi ve ilerlemesine katkıda bulundu. Nitekim Darfur’a en üst seviyede ziyareti 2006 yılında Türkiye Başbakanı yaptı. Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın verdiği sözle Kızılay o bölgede 30 milyon dolarlık bir hastane inşaatına başladı. Kimse Yok Mu ve İHH’nın faaliyetleri de takdir topluyor.” şeklinde konuştu. “Bu kadar iyi ilişkilerimiz varken neden ticaret hacmimiz düşük” sorusunu yönelten Zaid, “Siyasi birliktelimiz ve tarihi bağlarımız var. Birbirimizi de seviyoruz, ama bunu ticarete ve ekonomiye yansıtamıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Kütahya Valisi Kenan Çiftçi de, Sudan ile Türkiye arasındaki ticaretin düşüklüğünden yakınarak, şunları kaydetti: “İki ülke arasındaki ticaret hacmi 233 milyon dolarmış. Bunun çok daha artması lazım. Son yıllarda baktığımızda dünya ticaretinin yüzde 10’unu Müslüman ülkeler yapıyor. Bunun kısa sürede yüzde 25’e çıkması gerekir.” Çiftçi, Sudanlı işadamlarına seramik, yapı malzemeleri, organik ve inorganik gübreleri Kütahya’dan almaları çağrısında bulundu.
(CİHAN)