Toprak İşleme Alet- Makineleri
Rutin bakımları sezon içinde yapılmış toprak işleme alet-makinelerinin sezon dışı bakım ve muhafazası için makineler iyice temizlendikten sonra şu işlemler yapılır;
Pulluklarda; kırılmış, aşınmış yerler tamir edilir ve yenileri ile değiştirilir. Yağlama gerektirenler yağlanır, kulaklı pulluk çalışan yüzeyleri paslanmaya karşı koruyucu gresle kaplanır. Diskli pullukların disk yataklarına gres basılır ve disk yüzeyleri greslenir. Emniyet cıvataları, yayları veya sistemleri kontrol edilir, gerekirse yenilenir.
Tırmıklar, kültivatörler, diskaroları ve kombinasyonların çalışan ve paslanmış uçları paslanmaya karşı greslenir, eğrilmiş, kopmuş, kırılmış uçlar elden geçirilip onarılır. Çok aşınmış uçlar ve kırılanlar yenileri ile değiştirilir. Diskarolar altlarına bir tahta veya kalas konularak muhafaza edilir.
Freze, rotavatör, rotatiller vb. kuyruk milinden hareketli toprak işleme makinelerinde yukarıda belirtilenlere ilave olarak dişli kutusu yağları değiştirilir ve şaft mafsallarına da gres basılır.
Ekim- Dikim- Gübreleme Makineleri
Tohum ve gübre depoları tamamen boşaltılıp iyice temizlendikten sonra parlak kısımları koruyucu yağla yağlanarak pasa karşı korunur. Zincirler sökülerek mazot içinde temizlenir ve nemsiz bir yerde korunur. Dişli kutusu olanlarda yağı değiştirilir. Lastik havaları kontrol edilir, eksikse tamamlanır. Gresörlükler yağlanır. Ekim makineleri ekici ayaklarına tohum esnek lastikli hortumlarla geliyorsa bunlar sökülür eskileri yenilenir, sıcak soğuk etkisine çok hassas oldukları için oda sıcaklığında muhafaza edilir. Pnömatik ekim makinelerinde kelepçeler, hortumlar vb. yerler kontrol edilir ve gerekirse değiştirilir.
Bitki Koruma Makineleri
Pülverizatör, atomizör vb. bitki koruma makinelerinin sezon dışı bakımı kimyasal maddelerle kullanılmaları nedeniyle özel bir önem arz eder. Sezon sonunda pülverizatör suyla hiçbir ilaç kalıntısı kalmayıncaya (içindeki ilacın 10 katı su ile seyreltilerek) kadar temizlenir, meme filtreleri ayrıca temizlenir ve belirli bir yerde (genellikle depo ağzı filtresi içinde ) muhafaza edilir. Pompadaki su donmaya karşı tahliye edilir. Bunun için yeni tip pompalarda yağ tahliyesi dışında su tahliye tapaları bulunmaktadır. Bulunmayanlarda bu iş şaft elle döndürülerek veya pompa kapakları açılarak yapılır. Bu işlem çok önemlidir, çünkü hafif metalden yapılan bu pompalar kolaylıkla çatlarlar. Tüm basınç sübapları üzerinden basınç kaldırılır (sıfırlanır), kırık, bozuk, aşınmış kısımlar tamir edilir ve yenilenir. Manometreler sökülüp temizlenir ve dondan etkilenmeyecek bir yerde sa
klanır. Gliserinli manometreler pülverizatör üzerinde kalabilirler. Manometreler elle değil anahtar yardımıyla sökülmelidir.
Balya Makineleri
Makine iyice temizlenir, plana göre yağlanır, dişli kutusu yağı değiştirilir, zincir ve diğer hareket mekanizmalarının bakımı yapılır, tüm parlak-paslanabilecek kısımlar ve basınç kanalı yağlanır. Piston ve karşı bıçaklarda keskinlik ve durum kontrolü yapılıp makine takoza alınır.
Yeşil Yem Hasat Makineleri
Parmaklı, tamburlu biçme makineleri, namlu yapma ve dağıtma vb. makinelerin eksiklikleri gözden geçirilmeli kırılmış, hasar görmüş parmaklar, bıçaklar yenilenmeli ve kış devresi için koruyucu yağla yağlanmalıdır. Silaj makinelerinde de aynı kontroller ve temizlikler yapılıp paslanmaya karşı önlem almalı, ancak bileme taşı yağ ile temas etmemelidir.
İş Güvenliği
Yapılan araştırmalarda iş kazalarının çok büyük çoğunluğunun makinelerin tamir bakımı sırasında oluştuğu tespit edilmiştir. Bu nedenle bakımlar esnasında makineler mutlak suretle “emniyetli stop” durumuna konulmalıdır.
Emniyetli Stop; kullanılan bir makinenin ister bakım ister tamir, arıza kontrol vb. amaçla kısa süre dahi terk edilmeden önce motorun stop edilip, transmisyon ünitesinin veya vites kutusunun park durumuna konup, başka bir makineye şaft vb. ünite ile hareket aktarılıyorsa bunun kesilmesi (örneğin balya makinesi, çayır biçme makinesi vb.), hidroliğin indirilerek nötr durumuna alınması, el freninin çekilmesi ve kontak anahtarının makine üzerinden alınmasıdır. Ayrıca:
* Makineler tamir bakım esnasında mutlaka güvenli şekilde desteklenmeli.
* Herhangi bir yeri sökmeden önce birikmiş enerjiye (yaylar vb.) dikkat edilmeli.
* Traktör hidroliğiyle çalışırken (bakım esnasında) hidrolik ön seçme kolu mutlaka pozisyon kontrolde olmalı ve hidrolik bağlama kolları ile alet-makine arasına kesinlikle girilmemeli.