Ülkemiz güneş kuşağı adı verilen ve güneş enerjisince zengin bir bölgede yer almasına karşın güneş enerjisinden yeteri kadar faydalanılamamaktadır. Tarımda güneş enerjisi yardımı ile sulama ise ülkemizde yeni yeni kullanım alanı bulmaktadır. Mevcut sulama sistemleri için harcanan yakıt, yükselen yakıt fiyatları ile çiftçinin sırtına her geçen gün daha fazla yük olmakta, üretim maliyetlerini arttırmakta ve çiftçinin kazancını düşürmektedir.
Yakıttan bağımsız olarak çalışan güneş enerjili sulama sistemleri, kurulum maliyeti dışında hiç bir ek maliyet gerektirmeksizin, çiftçiye verimli bir sulama sistemi kurma ve kullanma olanağını vermektedir.
Basit güneş pili bazlı sulama sistemleri şebeke hattından uzak yerlerde sulama ihtiyacını sağlar. Sulamanın en gerekli olduğu yaz aylarında en çok güneşlenme olduğu için ihtiyaç ve talep sistemleri uyum içinde çalışır. Çok küçük sulama ihtiyaçlarından (0.3 lt/gün – bitki dip sulaması için) büyük genel su ihtiyacının karşılanmasına kadar (1000-10,000 lt/gün) farklı boyutlarda tasarlanabilen sistemlerden yaklaşık 50,000 tanesi dünya üzerinde verimli bir şekilde çalışmaktadır.
Yurdumuzda, halihazirda TMMOB Ziraat Mühendisleri Odasi Konya Şubesi, 3 ayrı bahçede, hiç bir elektrik masrafı olmadan, güneş panelleriyle elde edilen enerjiyi kullanarak, yeraltından su çıkarıp bahçe sulamaktadir. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Hasan Hüseyin Motuk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sadece güneş enerjisi kullanarak yeraltından çıkarılan suyla Konya’da 2, Karaman’da ise 1 bodur meyve bahçesini suladıklarını belirtmiştir.
Günlük güneşlenme süresi son derece az olan Avrupa ülkelerinde bile güneş enerjisinin tarımsal sulamada yaygın olarak kullanılmaya başlandığını vurgulayan Motuk, bu sistemin, damla sulamayla sulanan meyve bahçeleri için ideal olduğunu kaydetti. Motuk, sistem için bir su kuyusu, elektrik enerjisiyle çalışan su pompası ve güneşten aldığı ışığı elektrik enerjisine çeviren güneş panelinin yeterli olduğunu anlattı. Bahçelerin büyüklüğüne göre güneş kullanılan panellerinin sayısının değiştiğini belirten Motuk, şöyle konuştu: ”3 bahçeden biri olan Çumra Küçükköyde, su ısıtan panellere benzeyen 2 güneş paneli kullanıyoruz. Panellerinin ürettiği elektrikle su pompasını çalıştırıyoruz. Çıkan suyu, bahçemizde kurulu damla sulama sistemi borularıyla fidanların köklerine akıtıyoruz. Ayrıca, gündüz elde ettiğimiz enerjiyi büyük akülere depo ederek, gece de bahçenin aydınlatılmasında kullanıyoruz. Bu sistem sayesinde, tek kuruş elektrik masrafı yapmadan bahçedeki 600 ağaç sulanabiliyor. Bize ise sadece sulama aralıklarını belirlemek kalıyor.” Yaklaşık 600 meyve ağacından oluşan böyle bir bahçeye sistemin kuruluş maliyetinin 2 bin 500 Avroyu bulduğunu belirten Motuk, bu maliyetin elde edilen yarar göz önüne alındığında son derece makul olduğunu kaydetti. Halen, çiftçilere örnek olması için 3 ayrı yerde kurdukları bu sistemle, adeta güneş enerjisinden su çıkardıklarını dile getiren Motuk, ”Maliyetlerinin yüzde 70’i enerji gideri olan Türk çiftçisi, bir an önce bu sisteme geçmelidir. Üreticiyi önemli ölçüde rahatlatacak olan güneş enerjisi ile sulama yöntemi, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın desteğiyle, çiftçiye kazandırılabilir. Ayrıca bu sistem, alternatif enerji kaynaklarına dahil edilerek teşvik kapsamına da alınabilir” diye konuştu.
“Daha önceki yıllarda kurulum maliyeti yüksek olan güneş pili sistemlerinin maliyetleri artık düşmüş ve tarımda kullanılabilir düzeylere inmiştir.”
Tarımda güneş pili sistemlerinin kullanımı ile çiftçiye ekonomik fayda sağlamayı amaçlayan Derin Marin, halihazırda güneş pili sistemlerinde Almanya’dan dünya devleri ile çalışmakta ve bu teknolojiyi Türk çiftçisine kazandırarak tarımda verimliliğin arttırılması ve maliyetlerin düşürülmesi konusunda maksimum faydanin sağlanması için çalışmaktadır.
www.etarim.net