Barajlar boşaldı, kuraklık kapıda, tek damla yağmur yok. ‘Bu saatten sonra yağsa bile ne fayda!’
Türkiye, özellikle de güney ve batı kesimler tarihin en sıcak kışlarından birini yaşıyor. Sıcaklıklar hava normallerinin 11-12 derece üzerinde. Meteoroloji Mühendisi Orhan Şen, “Şubat sonuna kadar yağış yok. Zaten yağsa bile barajlar dolmaz” diyor…
Kış ortasında baharı yaşayan İstanbul’da ağaçlar tomurcuk açmaya başladı. İstanbul barajlarındaki doluluk oranı ise kritik eşik olan yüzde 30 seviyesine düşmüş durumda. Uzmanlar sıcaklık değerlerindeki artış ve kuraklığın ciddi boyutlara ulaştığını, sıkıntının 2015’in ilk aylarına kadar devam edeceğini dile getiriyorlar.
‘Sadece cılız yağışlar var’
İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Orhan Şen, İstanbul ve batı bölgelerde 25 Şubat’a kadar yağış beklenmediğini söyledi ve kara bir tablo çizdi: “Perşembe, kısa süreli cılız yağış dışında hareketlilik beklemiyoruz. Ocak, Şubat ayı yağış değerleri çok düşük seviyede kaldı. Durumun vahametini kimse anlamış değil. Şubat sonuna kadar kar ve yağmur yok. Kuraklığın yarattığı etkiler yazla birlikte kendini gösterecek. Bugünkü sıcaklık 18 dereceye çıkacak. Bu normalin 11-12 derece üzerinde”
‘2015’e kadar kuraklık sürecek’
“Sıcaklık değerlerindeki artış aslında 2012 yılı sonunda başladı. Kuraklık 2015 yılının ilk aylarına kadar sürecek. Susuzluk önümüzdeki sonbahar ve kış aylarını da etkileyecek. Çok güçlü yağmur sistemlerinin gelmesi gerekiyor. Maalesef ki önümüzdeki günler için umutlu değiliz. İstanbul, Ege, İç Anadolu ve Akdeniz’e bu saatten sonra yağmur yağsa bile kuraklık sorununa çare olup barajları doldurmaz. Biran önce uzun ve kısa vadeli önlemler paketi hayata geçirilmeli.”
‘Yuvacık’ta 15 günlük su kaldı’
“Türkiye genelindeki barajların su seviyesi ortalama yüzde 40’lar seviyesine düştü. Melen çayının olduğu İzmit, Sakarya, Düzce havzası da kuraklıktan nasibini alıyor. İzmit Yuvacık Barajı’nda 15 günlük su kaldı. Sürekli Sapanca Gölü’nden su çekiliyor. Sapanca bu gidişle bataklığa dönüşecek. Tarımsal ve içme suyu kuraklığı beraberinde sosyo-ekonomik kuraklığı tetikleyecek. Sebze meyve fiyatlarında artış, tarımsal verimde düşüş yaşanması kaçınılmaz.”
Baraj çekildi, köy ortaya çıktı!
Kahramanmaraş’ta son aylardaki kuraklığın ardından 23 yıl önce Sır Barajı’nın altında kalan köyün kalıntılarının ortaya çıkması görenleri . Vali Şükrü Kocatepe, “Su seviyesinin yüzde 40’lara düşmesi sebebiyle Kürtler Avşarı köyü tekrar su yüzüne çıktı” dedi.
PROF. DR. İBRAHİM ATALAY:
‘Türkiye’nin yarısı doğal bitki örtüsünü kaybetti’
Kurak havalar, bitki örtüsünü de etkiliyor. İklim Bilimci Prof. Dr. İbrahim Atalay, ülkemizin yarısında doğal bitki örtüsünü kaybolduğuna dikkat çekiyor: “Bu yıl dünyadaki yağış dağılımından payımıza düşeni alamadık. Kuzey Atlantik yağış sistemi Türkiye’ye sokulamıyor. İlkbahar yağışları da olmazsa kuraklık ciddi boyutlara ulaşır. Türkiye’nin yarısı doğal bitki örtüsünü kaybetmiş durumda. Bitki türlerindeki azalma ve değişimle birlikte yerel iklim oynamaları meydana geliyor. Türkiye’nin doğal dengesinde ciddi bozulmalar var. Anadolu’daki bitki hayatı insan eliyle tahrip ediliyor. Kentleşme, göç, hızlı nüfus artışı tahribat yaratıyor. Türkiye, Akdeniz hava hakimiyeti içinde. Akdeniz cephesi oynak dediğimiz hava olaylarının oluşturuyor. Sistemde bazı yerler aşırı yağış alırken, bazı bölgeler kuraklık yaşıyor. Örneğin İzmir’in yıllık yağış ortalaması 700 mm. Bu ortalama bazı yıllarda 1100 mm’ye çıkarken, kimi dönemlerde 350 mm’ye kadar düşüyor. İstanbul özelinde yaşanan kuraklığın ana nedeni soğuk ve sıcak hava cephelerindeki çarpışmanın yaşanmaması. İstanbul’da yıllık ortalama yağış miktarı 700 mm’dir. Şuan bu rakamın çok altındayız”
Bir yanımız donuyor bir yanımız yanıyor!
Dün Antalya’da hava günlük güneşlikti. Dereceler 23-24’leri gösterdi. Sanki yaz ayları gibi Şubat ortasında hiç titremeden denize girenler vardı. Öte yanda Van ve Kars gibi doğu şehirlerimiz ise buz tuttu. Dereceler geceleri eksi 20’lere kadar düştü. Akranları Antalya’da denize giren çocuklar, bereleri takıp kayak yaptı.
“Barajlarda su seviyesi yüzde 30’a kadar indi”
Prof. Dr. Orhan Şen, İstanbul ve Türkiye genelinde tehlike çanlarının çalmaya başladığını söylüyor: “İstanbul barajlarındaki doluluk oranı yüzde 30 seviyesine düştü. İstanbul’un günlük su tüketimi 2.5 milyon metreküp. Şehrin 4 aylık suyu kaldı. Su toplama havzalarının çevresi mutlaka yapıdan arındırılması gerekiyor. İstanbul’un Anadolu yakasına yeni baraj ve su toplama havzası kurulmalı.”
Niye yağmur yağmıyor?
Orhan Şen, kurak havaların nedenini şöyle açıklıyor: “Yağışlar için İzlanda alçak basıncı ile Kuzey Afrika’daki Azur yüksek basıncı önem arz ediyor. İzlanda alçak basıncı Avrupa’ya yağış bırakıyor. Azur yüksek basıncı İzlanda alçak basıncını tutuyor. Okyanus üzerinden gelen hava kütleleri Avrupa’da kıvrım yaparak ülkemize sokulamıyor. Hava akım döngüsü değişmedikçe yağış alamayız.”
‘Arılar, kış uykusundan erken uyandı’
Batı Karadeniz’de yaklaşık bir aydır mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları, Yığılca arılarının ilkbahar gelmeden polen, yavru ve bal yapmasına neden oldu. Yığılca Bal Üreticileri Birliği Başkanı Kara, “Havaların sıcak gitmesi arılarımızı erken uyandırdı. Şubat ayında bugüne kadar böyle bir durum yaşamadık” dedi.
haber46