Tarımda kullanılan zirai ilaçların ürünleri tam olarak koruyamaması ve tabiatın dengesini olumsuz etkilemesi sebebiyle Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ),Sanayi işbirliği ile TÜBİTAK tarafından desteklenen bir proje kapsamında NEÜ Ahmet Keleşoğlu Fakültesi Kimya Bölümünde bitki zararlıları ile biyolojik mücadelede kullanılmak üzere “Feromon Üretimi” başlatıldı.
Projeyle ilgili olarak açıklamalarda bulunan NEÜ Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdulkadir Sırıt, “Böcek dişisiyle çiftleştikten sonra dişiler, yumurta ve larvalarını dalların içerisine bırakırlar ve bunlar da ürünleri yiyerek beslenirler. Güvelerin geçtiği her yer kurur. Bu da tarımda verim düşüşüne sebep olur. Hatta hiç ürün alamamamıza neden olurlar. Biz bu proje kapsamında dişinin salgıladığı cinsel çekiciliği sağlayan feromon salgısının aynısını kimyasal olarak üreterek aynı türdeki erkekleri dişilerin olduğu yere değil, yapışkan maddenin olduğu tuzağa çekiyor ve çiftleşmeyi engelleyerek zararlı popülasyonunu dengede tutmaya çalışıyoruz. Ürettiğimiz feromon sayesinde larvaların oluşmasının önüne geçmiş oluyoruz” dedi.
Tarım ürünlerine birden çok veya uygun olmayan zamanlarda ilaç verildiği zaman, bitkiye aşırı bir şekilde kimyasal yüklendiğine dikkat çeken Sırıt, bunun kanser hastalıklarının artmasının temel nedenlerinden biri olduğunu ifade ederek, yurt dışına herhangi bir tarım ürünü ihraç etmeye kalkışıldığında da zirai ilaç kalıntısı yüzünden ürünlerimizin gümrükten geri çevrildiğini söyledi. Sırıt, en büyük pazarlardan biri olan Rusya ile yaşananların bu duruma örnek olduğunu hatırlattı.
“TÜRKİYE 1 KİLO FEROMONU 1 MİLYON TL’YE İTHAL EDİYOR”
Ürettiklerinin kimyasal bir ilaç olmadığını vurgulayan Sırıt, projede feromon üretiminin dünyada ilk üçte olduğumuz Antep Fıstığı zararlısı için yapıldığını ifade ederek, Türkiye’de şu anda kullanılan feromonun Kanada’dan getirildiğini ve 1 kilosuna 1 milyon lira ödendiğinin altını çizdi. Tarımda feromon kullanımıyla yapılacak biyolojik mücadeleyle, hem kimyasal ilaçlamanın azalacağını, hem de yüzde 80’lere varan verim artışının sağlanacağını belirten Sırıt, feromonun kullanımına Eylül 2017’de başlanmasının hedeflendiğini sözlerine ekledi.