HIYAR MOZAİK VİROZU (Cucember mosaic virüs)
Belirtileri: Genç yapraklarda tipik mozaik görülür. Genel olarak “mozaik” belirtisi yeşilden açık yeşil ve sarıya değin değişen renk nüanslarına sahip bölgelerin bir mozaik deseni şeklinde yaprağı bezemesidir. Bu, yaprak yaşlandıkça daha hafifler, ancak tanınabilecek iri lekeler halini alır. Aynı zamanda boğumlar arasında zamanla ilerleyen bir kısalma belirir. Yapraklar normal büyüklüklerinin yarısı kadar büyüyebilir. Yan sürgünlerin sayısı azalır, sürgünler büyümede geri kalır. Bazen yapraklarda erken ölüm ve bunu izleyen bitki ölümleri gözlenir.
Taşınma Yolları: Yüksek bulaşma yeteneğine sahiptir. Bu viroz özsu ile, yani virüslü bitki özsuyunun mekaniksel olarak sağlam bitkiye taşınmasıyla hastalır başlar.
Konukçuları: Begonia, Cyclamen, Hippeastrum Pelargonium Primula, Zantedeschia.
Mücadelesi:
– Viruslu bitkiler kesinlikle anaç olarak kullanılmalıdır.
– Hastalıklı bitki artıkları yok edilmelidir.
– Virüs taşıyışı olduklarından yaprak bitleri, thripsler ve nematodlarla mücadele edilmelidir.
– Saksı toprağı sürekli nemli (ıslak) tutulmamalıdır.
– Fazla azotlu gübre kullanımından kaçınılmalıdır.
– Potasyumlu gübreler dayanıklılığı artırdığından, gübrelemede buna ağırlık verilmelidir.
DOMATES BRONZLEKE VİROZU (Tomato spotted wwilt virüs)
Belirtileri: Büyümede gerileme nedeniyle sürgün uçlarının çalı görünümü alması, ilk görünen hastalık belirtisidir. Yaprakların geriye doğru kıvrılması, sertleşme daha sonra bronz renginde ve nekrotik lekelerin oluşumu hastalığın diğer belirtileridir. Özellikle yaprakların dip kısımlarında keskin bir sınırı olmayan bronz renkli lekeler bu viroza özgüdür. Lekeler önce yaprığın üst, daha sonra alt yüzünde görülür. Yaprak ayaları ve saplarında koyu lekeler oluşur, daha sonra bitki demet görünüşünü alır. Çoğunlukla bitki zamanından önce ölür.
Taşınma Yolları: Tohumla taşınmaz. Virüslü bitkinin özsuyunun mekaniksel olarak sağlam bitkiye taşınmasıyla bulaşır. Bu taşınmayı vektör böcekler yapabileceği gibi insan da (Kültürel işlemler sırasında) yapabilir.
Konukçuları: Begonia, Calceolaria, Fuchsia, Heppeastrum, Saintpaulia, Senecio, Sinningia, Zantedeschia.
Mücadelesi: Hıyar Mozaik Virozu’nda olduğu gibidir.
SARDUNYA YAPRAK KIVIRCIKLIĞI VİROZU (Pelargonium leaf curl virüs)
Belirtileri: Hastalığın tipik belirtisi yapraklarda kıvırcıklık yapmasıdır. Önce genç yapraklarda soluk kloritik lekeler oluşur. Bazen damar beyazlanması olur. Bazen de ortaları sarı, merkezi bir daireler şeklinde bir veya daha çok lekeler görülür. Daha sonra bu lekelerde nekroz olabilir. Şiddetli durumlarda bitkilerin şekli bozulur ve dejenere olur. Çiçek verimi azalır.
Taşınma Yolları: Bu hastalık, çelik gibi vegatatif kısımlarla yayıldığı gibi yaprakbitkileri ile de yayılır.
Konukçuiarı: Pelargonium (Sardunya)’da bulunur.
www.etarim.net
Mücadelesi: Daha önce belirtilen kültürel önlemler alınmalı ve taşıyıcıları ile ilaçlı mücadele yapılmalıdır.