ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü, Sürdürülebilir Çevre ve Enerji Sistemleri Bölümü tarafından bu yıl dördüncü kez düzenlenen ‘’Yılın Yeşil Beyinleri’’ yarışması sonuçlandı.
Kurum tarafından yapılan açıklamaya göre yarışmaya bu yıl 31 farklı ülkeden üniversite kategorisinde 66, lise kategorisinde ise 188 proje ile katılım sağlandı.
Yarışmanın liseler kategorisinde Ordu Altınordu Başöğretmen Anadolu Lisesi’nden Esra Avcı ve Yağmur Bircan “Yerel Tohumlara Doğal Koruma: Propolisle Kaplama” başlıklı projesi ile birincilik, İstanbul Bahçeşehir Anadolu Lisesi’nden Mustafa Berk Turgut ve Mesut Çalışkan “Baraj Tabanı Toprak Temizleme Sistemi” başlıklı projesi ile ikincilik, Siirt Türk Telekom Fen Lisesi’nden Şirin Erbek ve Zeynep Esmeray “Kaya kınasının (Cetraria sp.) Antibakteriyel-Antioksidan Etkinliği ve Bitki Gelişimi Üzerine Etkileri”başlıklı projesi ile üçüncülük ödüllerini aldılar.
Üniversite öğrencilerine yönelik Uluslararası Proje Yarışması’nda ise Hindistan Mumbai’den Matunga Kimyasal Teknoloji Enstitüsü’nden Amita Dhadphale ve Pratik Bhishma “Eko-pedler: Biyoçözünür Emiciler” başlıklı projesi ile birinci, Hindistan Jaipur’dan JK Lakshmipat Üniversitesi’nden Arsalan Obaldi ve Gaurav Suthar “Fresnel Merceklerini Kullanarak Atık Su Arıtımı ve Atık Sulardan Küçük Çaplı Elektrik Üretimi” başlıklı projesiyle ikinci, Bangladeş Dhaka Üniversitesi İşletme Enstitüsü’nden Naziza Akhter Alam ve Musharrat Rahman Chandrika, “Floresan Ampullerinin Conan Yoluyla Geri Dönüştürülmesi” başlıklı projesiyle üçüncü oldular.
Ödül kazanan yarışmacılara ödülleri ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü’nün 11. Akademik Yılı açılış töreninde verildi. Yarışmada lise kategorisinde dereceye giren takımlar takım olarak ödüllendirilirken, birinci takım 1.000 Avro, ikinci takım 750 Avro, üçüncü takım ise 500 Avro para ödülü kazandı.
Üniversite öğrencileri ise bireysel olarak ödüllendirildi. Yarışmada ödül kazanan üniversite takımlarından birinci olan takımın üyeleri 1.000 Avro, ikinci takımın üyeleri 750 Avro, üçüncü takımın üyeleri ise 500 Avro para ödülü kazandılar.
Dereceye giren tüm öğrenciler ayrıca bir de KKTC gezisi ödülü kazandılar.
ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü Rektörü Prof. Dr. Turgut Tümer törende yaptığı konuşmada, ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü’nün kuruluşundan bu yana toplumsal sorumluluk çerçevesinde çevre ve enerji duyarlılığı konusuna özel bir önem verdiğini belirterek bunu hem çevrenin temizliği ve ağaçlandırılması faaliyetleriyle, hem de bu konuda farkındalığı ve duyarlılığı artırmaya yönelik Yeşil Kampus İnisiyatifi gibi projeleriyle gerçekleştirmeye çalıştıklarını söyledi.
Yarışmada ödül kazanan projeler şunlar;
Liseler kategorisi:
1. Yerel Tohumlara Doğal Koruma: Propolisle Kaplama
Esra Avcı – Yağmur Bircan, Ordu Altınordu Başöğretmen Anadolu Lisesi
Projenin amacı, ülkemizde yetiştiriciliği yapılan ve gıda olarak tüketilen bazı bitki
tohumlarının kimyasal ilaçlar yerine doğal bir ürün olan propolis ekstratları ile kaplanması ve bunun bitkinin çimlenme, büyüme, gelişme ve tohumların saklanması üzerine etkilerini belirlemek. Esra Avcı ve Yağmur Bircan projeleriyle, bilinen kimyasal ilaçlara alternatif olabilecek doğal, biyolojik kökenli doğayla barışık bir ürün olan propolisi kullanarak hayata geçirmeyi hedefledi. Hazırladıkları propolis ekstratlarıyla ülkemizdeki çeşitli tohumları kaplayarak bunların çimlenme, büyüyebilme ve uzun vadede saklanabilme sürelerini tespit ettiler.
2. Baraj Tabanı Toprak Temizleme Sistemi
Mustafa Berk Turgut – Mesut Çalışkan, İstanbul Bahçeşehir Anadolu Lisesi
Yenilenebilir enerji kaynakları arasında en yaygın olarak kullanılan hidroelektrik enerjisi üreten santrallerin her yenisinin yapılışı ile hektarlarca toprağın su altında kalmasına ve erozyonu artırmasına çözüm üretmek üzere bir proje oluşturan Mustafa Berk Turgut ve Mesut Çalışkan, yeni bir sistem geliştirdiler. Baraj tabanındaki toprağı toplayan, baraj dışına çıkartan ve böylece barajların verimliliğini koruyan ve kullanım sürelerini uzatan sistemle birlikte baraj tabanında biriken verimli toprağın da kullanılabilir hale getirilmesi, erozyonla kaybedilen toprak miktarının azaltılması hedeflendi.
3. Kaya kınasının (Cetraria sp.) Antibakteriyel-Antioksidan Etkinliği ve Bitki Gelişimi Üzerine Etkileri
Şirin Erbek – Zeynep Esmeray, Siirt Türk Telekom Fen Lisesi
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde sıklıkla görülen ve Birov olarak bilinen, yanık tedavisi ve pişik oluşumunu engellemek için kullanılan bir liken türü olan Cetraria sp (Kaya kınası) nın antibakteriyel etkilerini ve antioksidan içeriğini araştıran Şirin Erbek ve Zeynep Esmeray projeleriyle, kaya kınasının hücre yenilenmesi ile ilgili kimyasal içerikli preparatların kullanımı yerine doğal içerikli bir maddenin kullanımını teşvik etmeyi amaçladılar. Şirin Erbek ve Zeynep Esmeray, yaptıkları mikrobiyolojik çalışmalar sonrasında kaya kınasının sedef hastalığına sebep olduğu düşünülen Streptoccoccus bakterileri üzerinde de etkili olduğu sonucuna ulaştılar.
Üniversiteler Kategorisi
1. Eko-pedler: Biyoçözünür Emiciler
Amita Dhadphale – Pratik Bhishma, Hindistan Mumbai / Matunga Kimyasal Teknoloji Enstitüsü
Amita Dhadphale ve Pratik Bhishma, kullanımı sona erdiğinde ya çöp sahalarına atılan ya da yakılan, bileşimlerindeki plastik maddeler ve biyoçözünür olmayan süper emiciler bulunması ve biyolojik tehlike riskine karşı hava ile temaslarının kesilmesi gibi nedenlerle çöp depolama alanlarında iyi çözünemeyip yer altı su kaynaklarına sızan hijyenik pedler, bebek bezleri, tıpta kullanılan pedler ve biyolojik atık kategorisine giren emici materyaller için çevre dostu materyal kullanarak yeni bir emici geliştirdiler. Projede yer alan emici yenilikçi tasarımı sayesinde hızlı çözünen bileşenleri yavaş çözünenlerden ayırarak toplam çözünürlük oranını yükseltiyor.
2. Fresnel Merceklerini Kullanarak Atık Su Arıtımı ve Atık Sulardan Küçük Çaplı Elektrik Üretimi
Arsalan Obaldi – Gaurav Suthar, Hindistan Jaipur/JK Lakshmipat Üniversitesi
Projelerinde dünyamız için güvenilir su kaynaklarına erişimin büyük bir sorun olduğuna işaret eden Arsalan Obaldi ve Gaurav Suthar, Fresnel merceğin atık su arıtmasında kullanılması için elverişli bir zemin sunduğuna işaret ediyorlar. Geliştirdikleri düzenek atık suyu buharlaştırıyor ve güvenli suyun tüm kalite parametrelerini (pH, çözünmüş oksijen miktarı, suyun toplam sertliği vb) barındıran saf su elde etmek üzere yoğunlaştırıyor. Bitkisel atıklara karıştırılan tortu ise gübre olarak kullanılabiliyor. Amacı Fresnel merceği kullanarak atık suyu arıtma, içilebilir ve yeniden kullanılabilir hale getirme ihtimalini incelemek olan projenin uzun dönemli hedefi ise Fresnel merceği düzeneği ile buharlaştırılan atık sudan sınırlı miktarda elektrik üretmek.
3. Floresan Ampullerinin Conan Yoluyla Geri Dönüştürülmesi
Naziza Akhter Alam – Musharrat Rahman Chandrika, Bangladeş Dhaka Üniversitesi İşletme Enstitüsü
Projenin ilk aşamasında gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerde yaygın olarak kullanılan ancak fazla enerji harcayan ve karbon dioksit emisyonu çok yüksek olan CFL (Compact Fluorescent Light) ampullerin terk edilerek LED (Light Emitting Diode) ampul kullanımının başlatılması amaçlanıyor. Naziza Akhter Alam ve Musharrat Rahman Chandrika, bakteri Conan, su süzgeçi ve bir fıçıdan oluşan projeleriyle, CFL ampullerinin doğru şekilde elden çıkarılarak, yoğun civanın havaya ve su kaynaklarına karışmasını engellemeyi hedeflediler. Projede yer alan düzeneği kurmanın, mevcut endüstriyel elden çıkarma sistemlerini kurmaktan daha kolay ve daha ucuz maliyetli ve daha kolay olduğu belirtiliyor.
