Dünya zeytin ve zeytinyağı üretiminde yüzde 15 ile 70 arasında zarara yol açan zeytin sineğiyle mücadele çalışmaları başlatıldı. Muğla Üniversitesi (MÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Vatan Taşkın ve Araştırma Görevlisi Ersin Doğaç, verim azalışına sebepe olan bu zararlıyı mercek altına aldı. Doç. Dr. Taşkın, çiftleşen zeytin sineğinin dişilerinin meyve içine yumurta bırakarak, gelişim süresinde çekirdek etrafında galeriler açtığını anlattı: “Beslenen larva, zeytin meyvesinde verimin azalmasına ve kalitesinin bozulmasına, böylece çürüyerek dökülmesine, zeytinyağı miktarının azalmasına ve yağda asitliğin yükselmesine neden olur. Avrupa’nın Akdeniz havzasında yaklaşık 10 milyon hektarlık alanda, her yıl 1, 6 milyon ton zeytinyağı ve 750 bin ton sofralık zeytin üretimi yapılmaktadır. Bu organizmanın neden olduğu ortalama yıllık üretim kaybınınsa yüzde 15, yani yaklaşık 800 milyon dolar civarında olduğu tahmin edilmektedir. Dünya zeytin ve zeytinyağı üretiminde ilk beşte bulunan ülkemizde bu organizmadan kaynaklanan zararın, mücadele durumuna bağlı olarak yaklaşık yüzde 15 ile yüzde 70 arasında değiştiği tahmin edilmektedir.”
Vatan Taşkın, araştırmalarının ilk bölümünde, Türkiye’nin en önemli zeytin alanlarından Güneydoğu Anadolu, Akdeniz ve Marmara bölgelerinden zeytin sinekleri toplayacaklarını, moleküler yöntemler kullanılarak popülasyonlarının genetik yapısı ve birbirinden uzaklıklarının belirleneceği söyledi. Ege Bölgesi’nden elde edilen sonuçlarla birleştirildiğinde Türkiye’nin zeytin sineği popülasyonlarının genetik yapısının tanımlanacağını Taşkın, “Bu alandaki büyük bir teorik boşluk doldurulmuş olacaktır. Bununla birlikte belirtilen lokasyonlardan toplanan örneklerde direnç mutasyonlarının sıklığının kısmi baz dizi analizi kullanılarak belirlenmesiyle popülasyonların genetik potansiyel direnç seviyeleri de anlaşılmış olacaktır. Böylelikle daha etkili ve bilinçli ilaçlama stratejileri geliştirilmesiyle hem ekonomik kazanç sağlanacak hem de doğada dirençli bireylerin gelişimi ve yayılımı önlenecektir. Bu çalışmayla ülkemizde ve dünyada büyük ürün kayıplarına yol açan zeytin sineğinin gelişimi ve Avrupa kıtasındaki yayılışı hakkında daha detaylı bilgi sahibi olunacak, daha verimli, çevreye dost ve yan etkisi minimum düzeyde, türe özel mücadele stratejilerinin geliştirilmesi sağlanacaktır.” dedi.(CİHAN)