Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahmet Beyarslan, 34 yıl önce başladığı araştırmalar neticesinde Parazitoid Arıcıklar Braconidae familyası üyelerinden olan 55 yeni böcek türü tespit etti. Tespit edilen böcek türlerinin bir kısmı endemik ve türlerden yine birçoğu biyolojik savaşlarda kullanılabiliyor.
Türkiye’nin Biyolojik Zenginlikleri ve Parazitoid Arıcıklar Braconidae (Hymenoptera, Ichneomonidea) familyası üyelerinin Türkiye’de ki durumlarını ve türlerini sapmak amacıyla 1979 yılından bu yana Türkiye’nin değişik illerinde çalışma yürüten BEÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Beyarslan, Dünya için yeni olan Parazitoid Arıcıklar Braconidae üyesi 55 yeni böcek türünü keşfetti.
Braconidae (Hymenoptera (zar kanatlılar) familyasından dünyada 25 Altfamilya ve bunlara bağlı 17 bin 963 tür bulunduğunu, Türkiye’de ise 9 altfamilya ve bunlara bağlı 800 tür bilindiğini belirten Biyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Beyarslan, yaptıkları araştırmalar neticesinde Türkiye’de Braconidae familyasına ait olan 55 tür keşfettiklerini bu türlerden 4’ünün ise dünya için yeni türler olduğunu söyledi.
Tespit edilen böcek türlerinin birçoğunun endemik olduğunu ve bu türlerden yine birçoğunun biyolojik savaşlarda kullanılabilecek türler olduğuna dikkat çeken Beyarslan, “Keşfedilen böcekler meyve ve sebzelere zarar veren böceklerle mücadelede kullanılabilecek özelliklere de sahip. Dünyada ilk kez tespit edilen böcekler ve özellikleri Alman bilim dergisi Entomofauna tarafından da dünyaya duyuruldu. Keşfedilen böcek sayısının çok olması nedeniyle her bir böceğe aile üyelerimin isimlerini verdim.” dedi.
Bir ülkedeki bitki ve hayvan türlerinin hem o ülkenin, hem de dünyanın biyolojik zenginliği olarak kabul edildiğini kaydeden Prof. Dr. Ahmet Beyarslan, biyolojik çeşitliliğin sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasına yardımcı olduğunu ifade ederek, “Biyolojik çeşitlilik genetik çeşitlilik, tür çeşitliliği ve ekosistem çeşitliliği olmak üzere 3 farklı kavramdan oluşur. Dünyada toplam 1 milyon 742 bin canlı türünün tanımlandığı ve 4 milyon 926 bin canlı türünün bulunabileceği belirtilmektedir. Türkiye’de bu familyalar ile ilgili olarak tarafımızdan 1979 yılında başlatılan faunistik araştırmalarla Akdeniz, Marmara, Ege, İç Anadolu, Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgesinin Elazığ, Erzincan, Malatya ve Tunceli illeri çalışılmıştır. Türkiye’de çoğunluğu grubumuz tarafından olmak üzere yüzde 90’ı Türkiye faunası için yeni olan yaklaşık 650 braconid ve 740 ichneumonid türü saptanmıştır. Şimdiye kadar bölge ile ilgili çalışmalarımıza göre Türkiye’nin diğer bölgelerinden saptanan türlerin 80’ini bu bölgede de bulunmaktadır. Aynı zamanda 4 yeni tür de tespit edilmiştir. Bunlar da tanımlanıp yayınlanacaktır. Bu bölgeden sonra Bitlis, Bingöl, Van, Muş ve Siirt bölgesi çalışılacaktır.” diye konuştu.
“TÜRKİYE’NİN BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİ”
Türkiye’nin konumu itibariyle Asya, Afrika ve Avrupa kıtaları arasında bir köprü durumunda olduğunu dile getiren Beyarslan, “Bu anılan 3 kıtadan da türler gelebilmiş ve ülkenin biyolojik çeşitliliğini artırmıştır.” Diyerek Türkiye’de biyolojik çeşitliliğin fazla olmasının nedenlerini şöyle sıraladı: “Çok farklı iklimlerin görülmesi, yer şekillerinin çok engebeli olması, jeolojik ve jeomorfolojik çeşitlilik, çok farklı toprak türlerinin görülmesi, jeolojik zamandaki buzullaşmalardan Avrupa kıtası kadar etkilenmemiş olması, farklı flora bölgelerinin kesişme alanında olması, zengin su kaynakları (deniz, göl, akarsu), büyük yükseklik farkları, çok çeşitli habitat tipleri ve üç fitocoğrafik bölgenin (Avrupa-Sibirya, Akdeniz, İran-Turan) buluştuğu yerde olması, Anadolu’nun doğusu ve batısı arasında ekolojik farklılıklar bulunması ve bunun floristik-faunistik farklılıklara yansımasıdır.”
Bizim çalışmakta olduğumuz Braconidae (Hymenoptera) türleri bitki zararlısı böceklerin parazitoidleridir
“BRACONİD ARICIKLARININ DOĞADAKİ İŞLEVLERİ”
Tespit edilen Braconid Arıcık üyesi böcek türlerinin doğadaki işlevleri ve biyolojil savaşlarda ki yararları hakkında da bilgi veren Ahmet Beyarslan şöyle konuştu: “Doğada Braconidae türleri üzerinde yaşadıkları konak böcek (genellikle bitki zararlısı) türün ölümüne neden olmakta ve biyosistemde tarımsal ürünün zarar görmesini önlemektedirler. Braconidler bu parazitoit yaşamları ile bitki zararlısı böcekleri öldürerek kontrol sağlarlar.Braconidler bu özellikleri dolayısıyla biyolojik mücadelede kullanılırlar. Yani ya doğadan toplanarak veya laboratuvarda üretilerek zararlı böceklerin salgın yaptıkları alanlara bırakılarak zararlıları kontrol ederler. Halı hazırda Ardahan, Erzurum, Iğdır ve Kars illerinin Icneumonidea faunasını çalışmaktayız. Bu çalışmada Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi’nin Ardahan, Erzurum, Iğdır ve Kars illerinin Hymenoptera takımının önemli yararlı parazitoid türlerini içeren Braconidae ve Ichneumonidae familyalarının saptanması amaçlanmaktadır.”
“KAÇAKÇILARA KARŞI DİKKAT EDİLMELİ”
Prof. Dr. Ahmet Beyarslan son olarak, her geçen gün artan böcek kaçakçılığına dikkat çekerek, sadece Türkiye’de bulunan birçok böcek türünün kaçakçılar tarafından kaçak yolarla Türkiye’den yurtdışına kaçırıldığını ve kaçırılan bir kelebek türünün en az 150, bir bitki soğanının ise en az 47 Euro’ya kadar alıcı bulduğunu bu nedenle kaçakçılara karşı duyarlı olunması gerektiğini sözlerine ekledi.
euronewstr