Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Başkanı Prof. Dr. Yusuf Demir, Türkiye’nin ciddi bir kuraklık riski altında olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Yusuf Demir, İl Müftülüğü Konferans Salonu’nda Samsun ve ilçelerinde görev yapan vaizlere “Su ve İnsan” konulu konferans verdi. Suyun önemine değinen Demir, bir ülkenin su zengini sayılabilmesi için kişi başına yıllık düşen su miktarının 8 bin metreküpten fazla olması gerektiğini fakat Türkiye’de kişi başına düşen su miktarının bin 300 metreküp olduğunu kaydetti.
TÜRKİYE SU FAKİRİ SINIRINDA
Türkiye’nin su zengini değil, su fakiri sınırında bir ülke olduğunun altını çizen Demir, “Bir ülke kişi başına bin metreküpün altına düşmüşse su fakiri sayılır. Bu hızla devam ettiği takdirde yapılan hesaplamalara göre 2050 yılında 54 ülkenin su fakirliği çeken ülkeler arasına gireceği ve yaklaşık 3.76 milyar insanın su sıkıntısı çekeceği hesaplanıyor. Yani dünyanın yüzde 40’ının su sıkıntısı ile karşı karşıya kalacağı hesaplanıyor. Bizim çocuklarımızı ve torunlarımızı bekleyen tehlike budur” dedi.
İNSAN VÜCUDU YÜZDE 20 SU KAYBEDERSE ÖLÜR
İnsan vücudunun belli bir oranda su kaybettiği takdirde ölümle karşı karşıya kalacağını belirten Demir, “Vücudumuzda karbonhidratlar ve yağlar var. Bir insanın vücudundaki karbonhidratlar ve yağların tamamı eriyip yok olsa, proteinlerin yarısı bitse insan yaşayabiliyor. Ama vücudumuzdaki suyun yüzde 2’si kaybolmaya başladığında performans düşüklüğü başlıyor. Yüzde 3’te ise fiziksel güç kaybı başlıyor. Yüzde 8’den sonra solunum güçlükleri ve yavaş yavaş ölümler başlıyor. Yani bir insanın vücudundaki suyun yüzde 8 ila 10’u kaybolursa ölümler başlıyor. Bir insan vücudunda yüzde 20 su kaybederse kesin ölür” diye konuştu.
TÜRKİYE 19 MİLYAR METREKÜP SUYU BOŞA HARCIYOR
Türkiye’nin su varlığı toplamının 112 milyar metreküp olduğunu ifade eden Demir, “Bunun 14 milyar metreküpü yer altında, 98 milyar metreküpü de yer üstündedir. Türkiye’de toplam kullandığımız şu anda 45 milyar metreküptür. 2003 yılında 40 milyar metreküptü, şu anda 45 milyar metreküpe çıktı. Bunun 33 milyar metreküpünü tarımda kullanıyoruz. Tarımda 33 milyar metreküpün tamamından yararlanamıyoruz. Maalesef 19 milyar metreküp su boşa gidiyor. Doğru sulama yapmadığımız için, doğru yöntem kullanmadığımız için sulama randımanları yüzde 40’larda kaldığı için her yıl 19 milyar metreküp su boşa gidiyor. Bu 19 milyar metreküp bizim şu anda evde ve sanayide kullandığımız suyun 2 katına eşittir. Biz eğer şu anda tarımda kullanılacak suda tedbir alsak evde ve sanayide sıkıntı çekmeyiz” şeklinde konuştu.
TÜRKİYE KURAKLIK RİSKİ ALTINDA
Türkiye’nin ciddi bir şekilde kuraklık riski altında olduğunu dile getiren Prof. Demir şunları söyledi: “Son zamanlarda veriler kuraklıkların arttığını gösteriyor. Bu gidişle biz kainata bu kadar zarar verirsek, iklim ve çevre ile bu kadar oynarsak, hızla bir şekilde kuraklığa doğru gidiyoruz. Karadeniz Bölgesi’nin dışındaki bütün bölgeler kuraklık tehdidi ile karşı karşıyadır. Biz biraz şanslıyız. Çünkü Karadeniz Bölgesi’nde kişi başına düşen su miktarı 4 bin-4 bin 500 metreküp civarlarındadır. Bu sene farklı bir kuraklık yaşıyoruz. 2013 yılında ülkemizin aldığı yağış miktarı uzun yıllık ortalamaların yaklaşık yüzde 13 altında gerçekleşmiştir. 2014 yılında ise yapılan hesaplamalarda düşmesi beklenen yağıştan yüzde 25 daha az yağış bekliyoruz. Bizim su kaynağımız yağmurdur. Türkiye’nin önümüzdeki süreç içersinde ciddi bir kuraklık riski altında olduğunu söylememiz mümkündür. Yavaş yavaş yaz dönemi geliyor. Sulama geliyor. Suyu doğru kullanalım, suyu bilinçli kullanalım ve o 19 milyar metreküp suyu çöpe atmayalım. Nasıl bir dilim ekmeği çöpe atmak israf ve haram ise, o suyu çöpe atmak aynı derecede israftır. Bir dakikada 50 – 60 damla su damlatan bir muslukta bir aylık israfı tam bin 500 litredir. Yani 1.5 tondur. Evde harcanan suyun yüzde 10’u mutfakta, günlük kullandığımız suyun yüzde 40’ı banyoda ve geriye kalan suyu da araç yıkama, kapı yıkama gibi yerlerde harcıyoruz. Su değerlidir, akıp gitmesin. Her şey bizim elimizdedir.”
euronewstr